Khi mới lên sân khấu, Y Phương mang hình ảnh Ngọc Lan trở về… Y Phương không chỉ giống Ngọc Lan ở giọng ngân dịu dàng, mong manh, làn hơi mang mác, huyền thoại, ngậm ngùi ở giòng nhạc kết thúc. Những năm vàng son trên sân khấu ASIA, sự nổi bật của Y Phương, đã cho thấy Y Phương là một hình ảnh đa dạng, thiên phú khác.
rồi dù thế nào thì: cả hai Y Phương và Ngọc Lan có điểm thật giống nhau, (tắm mình trong một thế giới riêng tư, hiền hòa cô đọng, tĩnh lặng che dấu nỗi thầm kín- tình cảm không dễ tỏ lộ). Khi mới hát vài lần sân khấu tưởng Y Phương là một Ngọc Lan. Nhưng không!. Họ không có mối liên hệ, quen biết và kẻ hậu sinh như đứng trước ngã ba của đ0ời sống. Trong khi Ngọc Lan đã định vị một sự nghiệp lớn!. Khi Ngọc Lan đã đi vào vĩnh hằng thì Y Phương còn những tháng ngày yêu những học trò nhỏ về âm nhạc, dậy kèm solfère cho trẻ thơ. Mà Y Phương cũng vậy, tâm hồn mãi thơ trẻ, như đa số các bài hát được cô diễn tả một cách tinh khôi, trong như suối nguồn nguyên thủy.
Trên con đường tình muôn thuở của nửa thế kỷ qua
Y Phương còn cho ta liên tưởng bước tiến gần tới danh ca Thái Thanh qua vài ca khúc tiêu biểu. Bằng sự khoẻ khoắn, cao vút, điêu luyện… (như Dòng Sông Xanh, Người Về, Cao Cung Lên, Ave Maria) , dù thế hệ, tuổi trẻ của cô sinh trưởng sau 1975, chẳng biết gì nhiều, nhưng đã hát vững vàng nhiều ca khúc ấy, xuất thần như chưa bao giờ!. Tiếng hát thật mạnh mẽ vượt trội lên… Mà thực! Điển hình như ca khúc của Phạm Duy khi được Asia yêu cầu hát “Người Về”, chung khúc cho một chủ đề. Không chỉ hát mà còn “diễn” phong thái truyền thống. Hoặc xa lạ với Cung Tiến, Phạm Duy Nhượng, (cô còn trẻ quá, của thế hệ sau này?) một số ca khúc không bao giờ nghe tới… cho mãi tới… gần đây mới thấm.
Cũng giống Thái Thanh ở chỗ khi hát thì rất sung mãn, hoàn hảo, dẫn đầu với vài trăm ca khúc. Y Phương giống Thái Thanh ở chỗ có thể ngân cao, truyền cảm hát những ca khúc khó hát như thế ở: “Dòng Sông Xanh”, “Nửa Hồn Thương Đau”, “Bến Xuân”, cùng dập dồn đưa người nghe nổi trôi trên một dòng sông xanh, về một bến xuân xa xôi… hát như mở rộng một cõi âm vực và hoà nhập thật thà với một nửa hồn mình thương đau. Mà khó có mấy ai diễn tả hay-sát nghĩa- đến như thế! Những ca khúc tiêu biểu mang về cho Asia, một danh hiệu ý nghĩa nổi bật hơn trong ngôi làng âm nhạc.
Y Phương cho ta liên tưởng tới Lệ Thu, Khánh Ly, hát làn hơi ấm nồng, pha lẫn lời chua xót như Lệ Thu ở những ca khúc Phạm Duy…. Họ hâm ấm từ đời sống đã giá lạnh như thắp lại than lửa nhạc Trịnh Công Sơn, tưởng đã tàn nguội? Y Phương thổ lộ chân thành như khi hát Cát Bụi-Tình Xa: ”Làm sao anh biết đời sống buồn tênh”…”xin- úp mặt ngậm ngùi”… Hát tươi mới, nhưng đủ đưa ta hòa mình trong không gian như tưởng đã là của riêng Khánh Ly mà thôi… và Y Phương được những lời ưu ái khen ngợi chính từ “tiền bối” Khánh Ly, tiếng hát đóng dấu ấn thế hệ đã qua đáng nhớ này, giao phó cho thế hệ tiếp nối… và Y Phương thong dong tiến lên
Dù rằng sự trình bày nhiều ca khúc các thể loại đa dạng, tưởng chừng như Y Phương đã nhập hồn, ngây dại trong nhiều giai điệu: Bán Cổ Điển, từ Rock, đến nhạc Pop, Medley-(mix), Techno-nhạc trẻ- cuồng nhiệt, chẳng hạn chuyển hướng từ “làm mới” quá khứ chậm buồn Rumba sang nhanh vui của Bossa-Nova…
Nhưng yêu thích nhất và sở trường của Y Phương vẫn là hát nhạc trữ tình, thính phòng, nhạc giao hưởng (Nhớ Tiếng Xưa-Lê Văn Khoa). Nhưng trong sự nghiệp ca hát, và một đời thường dấu kín: thì những bước chân như cùng nhịp bước với Ngọc Lan … hát say đắm dễ dàng mọi ca khúc được yêu cầu- và phô bày phong phú. Biết sống-quý trọng bản thân bằng rèn luyện và công khó- mà Y Phương cũng như Ngọc Lan- như kế thừa truyền cảm của Dalida, Lara Fabian qua (Hư Ảo-Mourir Sur Scene), khép kín, riêng tư, nhìn cuộc sống tưởng như rất sâu lắng đam mê vì đệnh mệnh-sự nghiệp, tự ràng buộc (?).
Giống Ngọc Lan, cuộc sống hướng thượng sang quý, ẩn kín nội tâm, Y Phương đã “hát bằng ánh mắt, môi cười” (dù trong cuộc sống là một đôi mắt quyến rũ, e ấp- nhưng tinh nghịch?) và môi cười hát cho “trái tim nhịp nhàng, cảm xúc”.
“Nhưng hơn hết Y Phương giống ưu điểm của Ngọc Lan là một nửa đời cống hiến vai trò một nghệ sĩ nổi tiếng, không bị lôi cuốn như một nghệ sĩ theo nghĩa đam mê thông thường, một nửa cuộc sống, trong một nề nếp, vai trò trong gia đình, mà người ta không nhận ra”. Như nhận xét của một người có nhiều liên hệ với giới nghệ sĩ: anh Trần Khải. Y Phương có giống Ngọc Lan, là “giống những ưu điểm, phong cách và chịu đựng rất mềm mại trong cuộc sống…”
Để lại ấn tượng đẹp cho khán giả bằng phong cách, tài năng đa dạng
Chưa bao giờ người thưởng ngoạn nghĩ rằng (trong hoàn cảnh-nhịp sống hiện nay) một trung tâm ca nhạc thực hiện một chương trình ca nhạc cho một ca sĩ có thể “giản dị” mà lại độc đáo tươi đẹp và nghệ thuật. Các ca khúc nối tiếp liên tục, tựa đề và hình ảnh ca sĩ cũng như màu sắc, ánh sáng màn ảnh được điều chỉnh “high tech” ở mức độ tươi sáng nhất, đẹp như ánh sáng không gian 3 chiều. Hình ảnh sân khấu biến đổi lạ mắt, thu hút qua từng tiết mục vượt xa hơn những MTV trước đây, hoặc những màn ca nhạc thường quen thuộc đã dần dà nhàm chán.
Nhìn lại những chặng đường của Y Phương gắn bó! Đồng hành với bước tiến vượt bực của ASIA: chỉ trong một thời gian rất ngắn, bước lên vững chãi từ sân khấu (Đại Hý Viện Kodak-2004), với ASIA từ đó, để chứng minh tài năng đa phong cách. Nhưng trên tất cả vẫn là sắc thái rất mới mẻ, “mới” hơn đàn anh, đàn chị)
Tà áo mong manh phơi bày trong ánh sáng sân khấu qua 3 ca khúc trong DVD “The Best” như: “Chiếc Lá Cuối Cùng”- “Bảy Ngày Đợi Mong” ,“Lần Đầu Cũng Là Lần Cuối” Y Phương là nghệ sĩ đúng nghĩa cống hiến cho nghệ thuật, vóc dáng mong manh.. nhưng gợi cảm trên sân khấu. Ơ hờ kín hở nhưng ẩn dấu sức sống thu hút. Qua DVD The Best of Y Phương này hình ảnh và âm thanh càng thêm rạng rỡ, tôn vinh. Vóc dáng và tiếng hát tuyệt vời qua: “Nửa Hồn Thương Đau” ngậm ngùi, thể hiện hồn của tác phẩm, chung thủy và không pha diễn (kể cả ca khúc mới của Quốc Dũng- “Anh Có Thấy Mùa Xuân Chưa?”) và mặt khác sống động phần hồn ca khúc của Tuấn Khanh rất Rock qua: “Trả Nợ Tình Xa”… sôi nổi tha thiết, tiếng hát thả lỏng, mộc không quá làm dáng câu hát; nhưng có khi như ngọt cắt, độc đáo, sexy cả qua làn hơi.
Bài hát đầu tiên hát chung trong CD trên 17 năm qua như Thiên Thần Mong Manh là ca khúc : “Chỉ Có Ta Trong Đời” rất là thanh thoát, vượt xa mọi ca khúc nhưng ít ai biết đến người ca sĩ bé bỏng tan loãng trong thế giới sân khấu thời ấy…
Hiện tại Y Phương rất bán cổ điển trong DVD này qua: “Con Đường Việt Nam”, “Vết Đạn Thù Trên Tường Vôi Trắng”, “SàiGòn Ơi Vĩnh Biệt-Người Di Tản Buồn”, Y Phương rất bén nhạy thành công với những ca khúc hát lần đầu như “Thiên Thần Mong Manh-nhạc Phạm Anh Dũng” (trong CD Nửa Hồn Thương Đau Asia). Những ca khúc Có Một Ngày, Chia Tay Hư Ảo, Em-Xa Vắng của Anh Bằng. Tiếng hát ” thích hợp với một buổi ca nhạc cho gia đình bạn bè quần tụ, bên nhau thưởng thức bốn mùa.
– Hòa mình trong hiện đại… trở thành bất hủ.
Hát rất hay qua: “Dòng Sông Xanh”, rất hay trên sân khấu gần đây như “Chiếc Lá Cuối Cùng”, “Nửa Hồn Thương Đau”: đạt đến mức hay hoàn hảo… kỹ thuật và tài năng khiến cho hồn của các bản nhạc được chuyển đạt trọn vẹn và tôn trọng tác giả…
– Tiếng hát Y Phương rất trầm lắng, rất buồn (làm nên một định mệnh) Y Phương qua nhiều ca khúc bán cổ điển hoặc trữ tình: Anh Còn Yêu Em, Khúc Thụy Du, Rượu Buồn, Tình Phụ, Tưởng Niệm … v. v… Nếu phải chọn cách để diễn đạt thì mỗi người một cách thể hiện dòng nhạc pop khác biệt giữa Mỹ Tâm và Y Phương- cả hai tài năng xuất sắc ở hai bờ đại dương đều nổi bật nhất ở mức hoàn hảo nhất với ca khúc “Anh Có Thấy Mùa Xuân Chưa?-Quốc Dũng), với “Bang Bang- My Baby Shot Me Down”, hay “Giấc Mơ Tình Yêu”. Sự so sánh này để cho thấy phong thái độc đáo riêng của nghệ sĩ. Không bị gò bó trong khuôn kỹ thuật, mà tiếng hát Y Phương là một tiếng hát tinh tuyền-ngọt sắc, rất mộc- thoáng, rất thoải mái thong dong, rất riêng, “rất Y Phương” nổi bật trong cao trào âm nhạc người Việt bây giờ.
Khi ta nghe CD/DVD Y Phương trong chìm đắm riêng tư, gợi cho ta nghe lại, nhìn thấy không khí hí viện, sân khấu rộng mênh mông, và một không gian linh hoạt. Như ta đã bấm cho kim đồng hồ ngừng lại… Những đoạn phim đi ngược về với thời gian quá khứ. không có tuổi thời gian, vì có nhiều tươi đẹp luôn muốn lưu giữ: Quá khứ – kỷ niệm tươi thắm!
Ấn tượng của “The Best of Y Phương” là từng ca khúc nối tiếp, nghe được thoải mái và tiếng hát cất lên cao bổng tập trung 14 tiết mục là 14 bố cục hoàn toàn khác, cuốn hút. Từ vũ công đến hoạt cảnh, background cho tới (khán giả đông kín rạp (tiếng vỗ tay, sự góp phần quan trọng của rung cảm lúc trình diễn). Không giống như các DVD khác… The Best of Y Phương do thiên phú, may mắn hay chính là quà tặng của định mệnh dành cho Y Phương.
Phần danh mục bài hát trong DVD với hình ảnh do Thái Đắc Nhã chụp trong “chủ đề Mưa”- tươi đẹp hồn nhiên nhưng mang nét bối rối trữ tình, ướt át, và màn ảnh nền hồng những cánh hoa bay bay tinh khôi, thơ mộng.
Các tiết mục bố cục, phân cảnh đều khác nhau, từ vũ công đến hoạt cảnh lôi cuốn vượt trội hơn hẳn các DVD khác đương thời.
Khởi đầu Y Phương với ASIA là gót giầy thăng hoa, mở ra một thời kỳ mới. Y Phương tung tăng khác thời MTV hay giàn dựng cũ, khi Y Phương được trao phó hát “Dòng Sông Xanh”. Tiếng hát “cao vút ngân vang như một Thái Thanh hậu sinh- cách nhau nửa thế kỷ”, giản dị, nhưng thu hút như Taylor Swift, khi hát dòng nhạc trữ tình, có lúc nóng bừng như than đỏ của Madonna, khi hát techno, cách này cách khác, luôn ấm áp đến bốc tỏa nhiệt nồng nàn của lửa than. Giống không có nghĩa là bắt chước- mà đời sống thưởng thức đã tự sắp hạng, phong cách và nhân dáng: người này giống hoặc khác người kia! Y Phương khác hẳn nhưng chính là “một trong vài tiếng hát hay nhất ở hải ngoại bây giờ”, như lời khen Anh Bằng và Trúc Hồ dành lời khen ngợi cho Y Phương, và nhận xét nhiệt thành của Ngô Thụy Miên khi Y Phương hát thính phòng, cũng như của Hoàng Thanh Tâm trên website của ông, đặt tên cho Y Phương “tiếng hát hay nhất sau 1975” mà ông thích nhất..
Riêng Duy Khiêm thì nhận định rằng: “thật may mắn cho ASIA, trong giai đoạn này, kinh tế như hiện nay, mà đóng góp được một tác phẩm giá trị tuyệt vời, mang lại sự thành công cho trung tâm và chính là một dấu ấn thành công cho Y Phương nữa.”
“Mình như là một thiên sứ đến rung động những tâm hồn, hoặc đóng góp sắc mầu tươi mới, đa dạng cho cuộc sống”. Chuyển biến như từ một định mệnh, đặt định trong ánh sáng sân khấu, các chủ đề trình diễn; qua DVD the Best này: là một dấu mốc ghi lại chặng đường thành đạt. Y Phương cống hiến cho cuộc sống sau các CD/DVD, và các tiết mục luôn được ca ngợi, mang tính sang quý chọn lọc lẫn nhạc thời trang (thị trường)?.
Tiếng hát pha trộn: đắm say mộng-thực- hư ảo.
Sẽ mang ta vào một không gian mênh mông kỳ thú?
*
“…muộn màng- và chúng ta đã tìm thấy Y Phương tuyệt vời”…
