NỮ CA SĨ VASA,
NGƯỜI “VIẾT” LẠI TÌNH CA BẰNG TIẾNG HÁT CỦA MÌNH…
Cách đây không lâu, tôi bất ngờ nhận được một món quà âm nhạc từ nữ nhạc sĩ HạĐỏ BíchPhượng. Lần này không phải là những sáng tác mới của chị, mà là hai CDs của một tiếng hát, từ khuôn mặt cho đến nghệ danh, tôi nghĩ, hẳn đã gây sự chú ý cho rất nhiều người.
Tôi đã chọn cho mình một không gian và thời gian rất riêng để lắng nghe. Vì tôi tin rằng, chỉ trong một nơi chốn yên tĩnh thật sự, mình mới có thể cảm nhận được trọn vẹn “thần khí” của một tác phẩm âm nhạc. Và cũng vì tôi vẫn thường tự hỏi, chúng ta đang sống trong thời đại Nghe Nhìn, một trong hai động từ đơn giản ấy, Nhìn hồ như đã trở thành một nhu cầu lớn hơn từ lúc nào không biết. Nhưng âm nhạc nói chung và những tình khúc cùng những biểu cảm tinh tế của người ca sĩ nói riêng, liệu sẽ được đón nhận bao nhiêu, khi những ánh đèn sân khấu tráng lệ, những trang phục thời thượng lộng lẫy, cùng những vũ điệu minh họa vây quanh… ngày càng lấn át cảm quan Nghe của người yêu nhạc ?
Tôi chung thủy với cách nghe nhạc riêng của mình, và lần này, tôi đã không thất vọng! Trong mỗi giai điệu, mỗi ca từ, mỗi chuyển đoạn, tiếng hát ấy đã đem đến cho tôi nhiều cảm xúc mạnh đến ngỡ ngàng.
Tiếng hát của một nữ ca sĩ mang tên: Vasa
Những ai từng tham dự những chương trình nhạc Thính phòng của nhóm The Friends cách đây hơn một thập niên, hẳn sẽ không quên gương mặt hồn hậu, dáng vóc nhỏ nhắn cùng giọng hát nhiều nội lực của một nữ ca sĩ trẻ.
Người ấy chính là Vasa của hôm nay.
Tôi đã nghe đi nghe lại nhiều lần 2 CDs: Giữa Khung Trời Xa và The Secret Garden (*). Trong từng ca khúc, sở hữu âm vực nữ trung (mezzo-soprano), giọng hát Vasa bay lượn giữa hai bát độ một cách dễ dàng. Với một chất giọng thật trữ tình, quyện trong âm lượng đầy đặn, một kỹ thuật ngân (modulation) mịn và đẹp một cách hiếm hoi, cùng với khả năng biểu cảm đã đến độ chín mùi, Vasa đã nâng tài năng của mình lên một tầm vóc mới: Không chỉ hát, mà còn “viết” lại những bản tình ca theo cách của mình.
Nếu như các nhạc sĩ thường mong mỏi, ca sĩ hãy là người sáng tạo thứ hai, thì chính Vasa đã là, và đã thực hiện được niềm mong mỏi ấy. Tôi tin, qua tiếng hát Vasa, không chỉ người thưởng ngoạn, mà các tác giả ca khúc cũng sẽ hạnh phúc biết bao.
Dường như mỗi ca sĩ đều đối mặt với hai thử thách: trình diễn một sáng tác hoàn toàn mới, hoặc một tình ca đã cũ. Chọn cho mình một lộ trình khó khăn gấp bội, là đương đầu với những ca khúc gần như sống mãi với thời gian, đã kinh qua nhiều thế hệ ca sĩ hàng đầu, Vasa đã chứng minh được một điều, trong nghệ thuật thể hiện ca khúc, sáng tạo, bao giờ cũng là vô hạn !
Khởi đầu là Giữa Khung Trời Xa, một tình khúc được chọn làm chủ đề CD thứ nhất, vốn từSong From The Secret Garden, một ca khúc nổi tiếng của Rolf Lovland (Na Uy), do Vasa và Nguyễn Nhân chuyển sang lời Việt bằng những ca từ thấm đẫm chất thơ. Cao độ ca khúc này đã được hạ xuống hai keys, để gần gũi với nhạc cảm của người Việt, nhưng vẫn không làm phai nhạt đi hương vị nồng nàn của những câu chuyện tình lãng mạn trên đất nước hoa Hồng.
Còn Tuổi Nào Cho Em, một trong những tuyệt tác của Trịnh Công Sơn cũng vậy, Vasa đã thể hiện ca khúc này một cách mới mẻ, cẩn trọng và rung cảm mỗi một ca từ, dắt dìu người nghe qua từng cung bậc hồi tưởng về một thuở vàng son vẫn đong đầy trong trí nhớ…
Tôi đặc biệt chú ý đến Chiếc Lá Cuối Cùng của nhạc sĩ Tuấn Khanh, vẫn khởi đi bằng một tiết điệu chậm đến mỏi mòn của thời khắc xa nhau… bỗng trở nên dồn dập, vội vàng và dứt khoát như muốn vượt thoát khỏi giây phút cuối cùng, rồi đột ngột chậm hẳn lại như muốn níu kéo một cách tuyệt vọng. Cách hát này đã khiến nỗi thống khổ phân ly trở nên bi thiết hơn bao giờ hết !
Có thể nói, đây là một mẫu sáng tạo điển hình trong cách hát của Vasa.
Tôi muốn mời các bạn thưởng thức CD thứ hai, The Secret Garden, một CD bao gồm những giai điệu kinh điển của âm nhạc Tây phương, để có thể nhận ra chiều cao rộng của tiếng hát này.
Nơi đây, Vasa đã tận dụng gần như tất cả vốn liếng âm nhạc của mình, được vun đắp từ khi còn thơ ấu: Cùng bố mẹ định cư tại Hoa Kỳ khi mới lên 5 tuổi, 3 năm sau bắt đầu học nhạc lý và violin tại hội Orange County Youth Symphony ở vị trí second chair violinist. Một thời Trung học gắn bó với một ca đoàn Hoa Kỳ (Chorale) – Hội Ca Đoàn Giới Trẻ Quận Cam, và thường xuyên có mặt trong các sinh hoạt Văn hóa Văn nghệ Việt Nam thời Đại học.
Với một hành trang âm nhạc đa dạng như thế, cùng với khả năng sinh ngữ thật phong phú, nói và hát thông thạo 3 ngôn ngữ: Việt, Anh, Tây Ban Nha, và cách thể hiện rất chuẩn xác những ca từ tiếng Pháp, Bồ Đào Nha và Ý, Vasa đã bước vào những tình ca bất hủ Tây phương một cách tự tin và đĩnh đạc.
Ne Me Quitte Pas, một tình khúc đậm mầu hy vọng lẫn tuyệt vọng của nhạc sĩ Jacques Brel (Bỉ), được nhà thơ Rod McKuen (Hoa Kỳ) chuyển lời thành If You Go Away. Lần lượt bằng 2 ca từ Anh và Pháp, Vasa đã khiến người nghe thấm thía tâm sự nỉ non của một người tình với một người tình bằng tất cả khát khao, mỏi mong và đau đớn.
Nhưng đến Caruso, một sáng tác nổi tiếng của ca nhạc sĩ Lucio Dalla (Ý Đại Lợi), ghi lại những khoảnh khắc thật mong manh nhưng lại vô cùng tha thiết của đại danh ca Caruso trước phút giây vĩnh biệt người yêu, dù đã tàn hơi mà sao trái tim yêu thương vẫn còn say đắm quá ! Tiếng hát Vasa lồng lộng bay cao và thật ray rứt trong biệt khúc này, để người nghe có thể hình dung được những hạt lệ lăng lẽ tuôn rơi trong hai cõi lòng tan nát ấy !
Chỉ với hai tình khúc bất hủ trên, người nghe đã có thể thấy, những giai điệu kinh điển Tây phương chính là nơi tiếng hát Vasa có thể phơi bày hết tất cả những cung bậc cảm xúc, không chỉ bằng một kỹ năng thanh nhạc điêu luyện, một nội lực tiềm tàng, mà còn cả một tâm hồn tinh tế…
Và còn nhiều nữa, Aldagio, E Piu Ti Penso, Medley Parla Piu Piano – Le Parapluis de Cherbourg, The Things You Are to Me…, những ca khúc tiếng Ý, Pháp, Anh,…Tất cả đã tạo nên một chân dung mới trên vòm trời âm nhạc hôm nay…
Vasa, nghệ danh bắt nguồn từ lời xưng tụng của một thân hữu âm nhạc dành cho cô: “Voice Of Angel, Soft Angelic”, khi viết tắt thành VASA, cũng là tên của một loài hoa bé nhỏ Á châu mang sắc mầu trắng và tím, một dược thảo có tác dụng làm sung mãn làn hơi.
Cô đón nhận nghệ danh này cũng vì như thế.
Nói đến Vasa, người viết không thể nào không nhắc đến một yếu tố vô cùng quan trọng đã góp phần khiến giọng hát này vươn đến những phương trời âm nhạc xa xăm. Đó là những bài phối âm thật mới lạ và đặc sắc của nhạc sĩ Nguyễn Nhân.
Sống và trưởng thành từ một đất nước không chỉ được mệnh danh là “quê hương của những nhà thơ và những nhà tư tưởng”, nước Đức còn được biết đến bởi rất nhiều nhà soạn nhạc lừng danh thế giới: Johann Sebastian Bach, Leopold Mozart, Lugwig van Beethoven… và gần đây nhất, những Richard Strauss, Hans Zimmer tài hoa và lãng mạn. Được thừa hưởng một không gian bao la âm nhạc ấy, Nguyễn Nhân tự hiểu mình sẽ trở về đâu, sau một thời kỳ theo đuổi một ngành nghề hoàn toàn không liên quan đến năng khiếu và bản chất nghệ sĩ của mình. Và anh đã trở thành Kỹ sư Âm thanh, một trong những vị trí rất then chốt trong Âm nhạc, Điện ảnh, Sân khấu và nhiều lãnh vực liên quan…
Những tổng phổ do Nguyễn Nhân thực hiện cho ca khúc, không chỉ làm thăng hoa giai điệu, mà còn tô đậm thêm cảm xúc của ca từ. Nếu như có người đã nói, một bức tranh chỉ được gọi là tuyệt phẩm hội họa, khi những đường nét dàn trải thể hiện chủ đề, sắc mầu và bố cục được hài hòa cân đối, thì một tác phẩm hòa âm đặc sắc cũng không thể thoát ra ngoài những đòi hỏi đó. Thưởng thức những bản hòa âm do Nguyễn Nhân thực hiện, người nghe sẽ thấy, từ giai điệu mở đầu triển khai vào ca khúc cho đến nốt nhạc cuối cùng, âm thanh của từng nhạc cụ đã xuất hiện vừa đủ và thật đúng lúc. Những âm thanh ấy không chỉ là những tần số thấp cao, mà là những sắc mầu đậm nhạt phủ lên tiếng hát, là tâm cảm của người nhạc sĩ.
Và anh đã từng thổ lộ: “Ấp ủ tình yêu âm nhạc kể từ thời thơ ấu cho đến lúc trưởng thành, cuối cùng tôi đã quyết định thực hiện giấc mơ của mình, và đã trải qua 6 năm dài tại SAE Education, một trường đào tạo Kỹ sư Âm thanh nổi tiếng tại Tây Đức. Tôi may mắn được sống tại một đất nước của âm nhạc, mà chỉ riêng ngành Âm thanh đã đào tạo được hàng ngàn kỹ sư mỗi năm…”
Về những suy nghĩ của mình trong lĩnh vực phối âm, Nguyễn Nhân chia sẻ: “Khi thực hiện phần phối âm cho một ca khúc mới hoặc cũ, điều làm tôi quan tâm nhất, chính là sự mới mẻ của tổng phổ cũng như âm thanh sử dụng. Tôi phải đắn đo rất nhiều không để bài nào giống bài nào. Bài phối âm luôn được bắt đầu bằng những hợp âm Chord do tôi soạn bằng những nhạc cụ thích hợp, sắp xếp theo lối hòa âm riêng của mình…”
Nhạc sĩ Nguyễn Nhân đến Hoa Kỳ vào năm 2007, sau khi nhận được lời mời hợp tác của Trung tâm Thúy Nga vào năm 2006. Dù sự đam mê âm nhạc thôi thúc mỗi ngày một tiến xa hơn, nhưng anh vẫn lưu tâm đến những thế hệ kế thừa. Vì thế, anh đã trở về ngôi trường cũ SAE Education để tham gia việc đào tạo những Kỹ sư Âm thanh tương lai. Bên cạnh đó, anh còn cộng tác thường xuyên với hãng phim Lions Gate Studio tại Burbank, California và Capital Record Hollywood.
… Tôi vẫn tiếp tục lắng nghe, cho đến khi ca khúc cuối cùng trong CD The Secret Garden, The Things You Are To Me của nhạc sĩ Rolf Lovland vừa kết thúc, tôi hiểu và tin, cánh cửa nghệ thuật sẽ mãi mãi mở rộng để người nữ ca sĩ này bước vào lộ trình thênh thang phía trước, nơi niềm đam mê âm nhạc và khát khao sáng tạo sẽ luôn ở cùng tiếng hát Vasa! (**)
Nguyễn Đức Cường,
Quận Cam, một đêm Hè 2018
(*) Hai CDs được thực hiện tại NNX-MEDIA GROUP – USA vào năm 2018
(**) Nữ ca sĩ Vasa, cùng nam ca sĩ Quang Dũng sẽ hạnh ngộ cùng người yêu nhạc trong đêm ra mắt hai CDs “Giữa Khung Trời Xa” và “The Secret Garden”
tại Performing Art Center vào 6:30 pm ngày thứ Bẩy 15 tháng 9 năm 2018.