Thứ Sáu 27/3/2020 Tổng thống Donald Trump đã ký Coronavirus Aid, Relief, and Economic Security (CARES) Act tức là H.R. 748 tạm dịch là Đạo luật Viện trợ, Cứu trợ và An ninh Kinh tế (CARES) với mục tiêu cung cấp cứu trợ kinh tế cho người Mỹ trong bối cảnh đại dịch coronavirus (COVID-19) đang diễn ra.
Đạo luật này là kế hoạch cứu trợ trị giá hơn 2 nghìn tỷ Mỹ kim sẽ cung cấp hàng tỷ đô la cho các cơ quan cung cấp dịch vụ y tế để trả tiền cho các bác sỹ, bệnh viện… cho việc thử nghiệm và điều trị cho người dân bị nhiễm Covid-19, vì lý do này nên người dân có hay không có bảo hiểm y tế đều được điềi trị miễn phí, gửi checks trực tiếp cho người nộp thuế để tài trợ tài chính, nới rộng chương trình trợ cấp thất nghiệp vị hậu quả đại dịch cho những người bị mất thu nhập và trợ giúp tài chính cho các doanh nghiệp nhỏ.
Chương trình trợ cấp thất nghiệp Pandemic Unemployment Assistance (PUA) program trong đạo luật HR-748 cung cấp tiền trợ cấp thất nghiệp không những cho những người đã khai thuế bằng Mẫu W-2 mà còn trợ cấp cả cho những người lao động làm việc bán thời gian ( Part-time job), những người làm việc theo kiểu Self-employed khai thuế bằng Mẫu 1099 mà trong trường hợp bình thường không có thiên tai dịch họa thì họ không được hưởng tiền trợ cấp thất nghiệp và người làm việc Self-employed sẽ nhận được tiền trợ cấp thất nghiệp bằng một nửa ( 50% ) tiền trợ cấp thất nghiệp bình của tiểu bang trong trường hợp bình thường cộng thêm $600/tuần cho đến ngày 31/7/2020.
Ví dụ tại California, một người nhận tiền trợ cấp thất nghiệp bình thường $450/tuần sẽ nhận được tổng cộng $1.050 và chỉ được nhận thêm $600/tuần trong thời hạn 4 tháng mà thôi.
Tuy nhiên, một số những người lao động đã than phiền là đơn xin trợ cấp thất nghiệp của họ đã bị từ chối, bởi vì :
1/ Họ đã không làm việc đủ thời hạn tối thiểu từ 12 tháng đến 18 tháng ( từ 4 Quarters tức là 1 năm đến 6 Quarters tức là 1 năm rưỡi ) trước khi bị mất việc làm.
2/ Những người làm việc bán thời gian khai thuế bằng Mẫu W-2 hoặc self-employed khai thuế bằng Mẫu 1099.
Lý do bởi vì Sở thất nghiệp các tiểu bang chưa điều chỉnh chương trình điện toán trong máy computer của nhân viên và các nhân viên cũng chưa được huấn luyện chương trình mới trong trường hợp thay đổi policy.
Bởi vậy, khi nhân viên sở thất nghiệp cứu xét hồ sơ xin trợ cấp thất nghiệp, họ bỏ thông tin của qúy vị vào máy computer, trong lập trình của máy computer vẫn là chương trình bình thường nên máy cho ra kết quả là đơn bị từ chối.
Khác với sở thất nghiệp, các cơ quan trợ cấp xã hội tiểu bang ( Food Stamp – Medicaid – QMB …) sẽ gửi thông tin về policy mới bằng policy bulletins và có nửa ngày huấn luyện qua Email để hướng dẫn.
Người dân than phiền và đã dến tai chính phủ. Họ cho biết vì luật ban hành quá nhanh không kịp cho các tiểu bang chuẩn bị điều chỉnh policy mới và huấn luyện nhân viên học tập giải quyết hố sơ theo chương trình mới cho phù hợp với tình hình thảm họa và sẽ được sửa đổi nhanh chóng.
Người làm việc bán thời gian không dễ dàng nhận tiền trợ cấp thất nghiệp
Khi Quốc hội thông qua ngân khoản cứu trợ thảm họa đại dịch Covid-19 trị giá $2,2 nghìn tỷ vào tháng trước, các khoản tiền trợ cấp được qui định là sẽ được nới rộng cho mọi người bị ảnh hưởng bởi lệnh tự cách ly phải ở nhà để tránh lây nhiễm.
Không chỉ riêng những người làm việc toàn thời gian sẽ nhận được tiền thất nghiệp, mà theo Chương Trình Trợ Giúp Người Bị Thất Nghiệp Vì Đại Dịch, những người làm việc tự do và người lao động tự do dưới dạng các biểu diễn viên ( sơn đông mãi võ để kiếm tiền hoặc bán thuốc hoặc trình diễn âm nhạc nơi công cộng …..) sẽ nhận được một nửa ( 50% ) số tiền trợ cấp thất nghiệp trung bình ở các tiểu bang của họ và được cho thêm $600/ tuần cho đến ngày 31/ 7/2020.
Nhưng điều họ thấy là các nhân viên chính phủ thuộc cơ quan trợ cấp thất nghiệp ở nhiều tiều bang đã chưa được huấn luyện để giải quyết các trường hợp đặc biệt của họ. Những quy định hiện tại khi một nhân viên làm việc bán thời gian xin tiền trợ cấp thất nghiệp có thể làm cho nhân viên hữu trách bị nhầm lẫn mà áp dụng những qui định trong trường hợp bình thường khi không có thiên tai thảm họa.
Một báo cáo của Dự án Luật về Việc làm Quốc gia tiết lộ rằng hầu hết các tiều bang đều có các quy định về những điều kiện hưởng tiền thất nghiệp bình thường gây cản trở việc trợ giúp người lao động bán thời gian bị từ chối không được hưởng tiền trợ cấp thất nghiệp vì Covid-19
Theo đạo luật cứu trợ người bị thất nghiệp vì Covid-19, những người làm việc theo kiểu Self-employed và bán thời gian cũng sẽ phải nhận được các khoản tiền trợ cấp thất nghiệp, bất kể là các tiểu bang đã có qui định cho các công nhân thuộc loại này được nhận trợ cấp thất nghiệp trước khi xảy ra đại dịch coronavirus xảy ra hay không.
Nhưng nhiều người trong số những công nhân này đã bị lâm vào tình trạng không biết phải xoay sở ra sao.
Nhưng những nguồn tin xấu đã tăng lên khi một sinh viên 22 tuổi của trường Đại học Becker College tại tiểu bang Massachusetts cố gắng nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp. Nhưng Cục Hỗ trợ thất nghiệp của tiều bang nói với cô rằng họ không thể cứu xét đơn vì cô không đáp ứng các điều kiện là cô đã không làm việc đủ một thời gian nào đó để đạt được một khoản tiền lương tối thiểu theo qui định của tiểu bang trước khi bị mất việc làm.
Tại Massachusetts, người lao động phải kiếm được tối thiểu lợi tức là $5.100 trong thời gian bốn tam cá nguyệt ( 4 Credits – 4 Quarters tức là 12 tháng ) trước đó, sẽ được hưởng trợ cấp thất nghiệp tối thiểu là $425/tháng.
Cô Misty Schuler, làm công việc chạy bàn ở Prescott, Arizona, cũng bị trường hợp tương tự. Sau khi cô bị mất việc làm tại nhà hàng Golden Coral, cô đã bị Bộ An ninh kinh tế tiểu bang từ chối đơn xin trợ cấp thất nghiệp vì cô không kiếm được lợi tức tối thiểu là $7.000 tiền lương căn bản trong ít nhất hai Quarters, với số tiền lương trong một Quarter là $5,987.50 trở lên.
Đó không phải là cách giải quyết hồ sơ xin trợ cấp thất nghiệp vì Covid-19 như đã được qui định trong Đạo luật CARES được Quốc hội thông qua một tháng trước đã có hiệu lực thi hành. Tất cả công nhân bị mất việc làm vì thảm họa đại dịch phải nhận được một khoản tiền trợ giúp thất nghiệp để vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Cô Michele Evermore, nhà phân tích chính sách của Dự án Luật về Việc làm Quốc gia cho biết rằng luật mới cần phải áp dụng cho bất kỳ ai chứng minh đã làm việc trước khi thảm họa xảy ra và đã bị mất việc làm sau khi thảm họa bắt đầu xảy ra. Vấn đề là các tiểu bang cần phải mất một thời gian để chuẩn bị cho việc thực hiện chương trình này xuông sẻ.
Cô Evermore giải thích rằng trước tiên Bộ Lao động Hoa Kỳ phải ban hành các hướng dẫn về trợ cấp thất nghiệp vì thảm họa Covid-19 để các tiểu bang biết chính xác những qui định ( policy ) theo luật mới. Sau đó, các tiểu bang phải thiết lập hệ thống điện toán của họ dựa trên những qui định mới đó.
Cô Evermore nói rằng ” Họ phải thiết lập chương trình cho máy tính của tiểu bang để sửa đổi lại lập trình cũ bằng cách bỏ thêm trường hợp áp dụng cho những người lao động mới này, nhận những dữ kiện mới vào máy tính thay vì đòi hỏi đương đơn phải cung cấp những paychecks… để xác minh thâm niên lao động, không từ chối đơn xin trợ cấp của họ. Họ phải thực hiện những việc này sớm nhất là trước ngày 18/4/2020.