Bạch Ốc – tòa nhà nổi tiếng và quyền lực nhất thế giới, nơi 45 đời Tổng thống của nước Mỹ cư ngụ và quyết định những việc đại sự, ảnh hưởng đến toàn thế giới. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết được mọi ngóc ngách trong tòa nhà “đệ nhất” này. Dưới đây là những câu chuyện thú vị, ly kỳ và rùng rợn ở Bạch Ốc mà mỗi tên phòng được nhắc tới đều gắn liền với những sự kiện độc nhất vô nhị.
Cảm nhận đầu tiên khi vào tham quan Bạch Ốc không phải là sự hoành tráng của tòa nhà mà là mùi hương thơm ngát của cỏ cây hoa lá, đặc biệt khi bước vào Blue Room (Phòng Xanh). Một lọ hoa tươi rất to được hái ở Vườn Hồng thu hút sự chú ý của du khách.
Lọ hoa được đặt trên chiếc bàn cẩm thạch mà Tổng thống James Monroe (TT thứ 5, nhiệm kỳ 1817-1825) tự bỏ tiền túi ra mua. Hoa được cắm trong tất cả các phòng vào dịp đặc biệt, nhưng riêng ở Blue Room này, ngày nào cũng có hoa tươi. Trường hợp ngoại lệ này bắt đầu từ câu chuyện thú vị đầu tiên.
Blue Room (Phòng Xanh): Nơi diễn ra đám cưới đầu tiên và duy nhất của Tổng thống Mỹ
Một ngày rất đặc biệt trong năm 1896, Blue Room tràn ngập các loài hoa tuy-lip, phong lan, thủy tiên… Những thợ làm vườn tại Tòa Bạch Ốc đã trang trí khắp căn phòng bằng những lẵng hoa tươi. Hàng trăm ngọn nến màu được đặt xen kẽ bên những chùm hoa rực rỡ. Từ cổng Bạch Ốc cho tới Blue Room treo hàng trăm lẵng hồng, dương xỉ, huệ tây và păng-xê.
Ngày 2/6/1896, khi đồng hồ của Bạch Ốc điểm đúng 19 tiếng cũng là lúc chuông các nhà thờ đồng loạt vang lên trong thành phố, báo hiệu một sự kiện trọng đại bắt đầu: Đám cưới của Tổng thống Grover Cleveland (Tổng thống thứ 24, nhiệm kỳ 1893-1897) và cô dâu Frances Folsom. Họ xuất hiện trên lầu hai, chậm rãi bước xuống cầu thang, đi ngang qua sảnh và bước vào Blue Room ngập tràn hoa và nến để trao lời thề ước.
Cô dâu kém chú rể 27 tuổi, mặc chiếc váy sa tanh, đội mũ lụa Ấn Độ, tay cầm bó hoa cam, theo sau là đoàn phù dâu phù rể bước vào Blue Room. Grover Cleveland đã trở thành tổng thống Mỹ đầu tiên và duy nhất (tính đến thời điểm này) tổ chức lễ thành hôn tại Bạch Ốc.
Sau đó, cặp đôi quyền lực đã đưa quan khách từ Blue Room đi ngang qua Green Room (Phòng xanh lá) để vào East Room (Phòng cánh Đông) để nhận lời chúc tụng và khách mời lưu bút. Tiệc cưới diễn ra tại State Dining Room (Phòng Khánh tiết). Đây là những tên phòng gắn liền với nhiều sự kiện thú vị ở Nhà Trắng.
Entrace Hall (Sảnh vào): Mở triển lãm đầu tiên cho người dân vào chiêm ngưỡng
Ngày nay, việc tham quan Bạch Ốc là chuyện rất bình thường, nhưng cách đây 2 thế kỷ, đó là một sự kiện vô cùng đặc biệt. Vị khách đầu tiên được Tổng thống Thomas Jefferson (TT thứ 3, NK 1801-1809) mời đến Bạch Ốc là hai nhà thám hiểm Zebulon Pike và Meriwether Lewis. Họ sướng đến “phát điên” khi đứng trước số 1600 Đại lộ Pennsylvania (địa chỉ Bạch Ốc) đến nỗi những người qua đường tưởng có vụ… đánh nhau nên cấp báo cho lính bảo vệ.
Nhà thám hiểm Zebulon Pike đã tặng Tổng thống Jefferson hai chú gấu xám mà ông bắt được ở miền Tây nước Mỹ. Thời ấy, hầu hết người dân Mỹ chưa hình dung ra cuộc sống ở miền Tây hoang dã xa xôi của đất nước do giao thông cách trở. Vì thế năm 1806, Tổng thống Jefferson đã quyết định trưng bày các mẫu vật dụng, trang phục của người Anh-điêng và hóa thạch của các loài thú để người dân Mỹ vào xem.
Mỗi ngày từ 10h sáng đến 3h chiều, người dân được vào tham quan các hiện vật tại Entrace Hall, chiêm ngưỡng chân dung các đời tổng thống tại Cross Hall (Lối hành lang), rồi vào East Room đọc lưu bút của các đại biểu quốc hội. Điều này đã khơi dậy niềm hãnh diện của người Mỹ sau sự chia rẽ và tàn phá của cuộc nội chiến, cũng như giúp người dân hiểu rõ lịch sử nước Mỹ. Cùng với hai chú gấu xám, cuộc “triển lãm” của Tổng thống Jefferson rất thành công, là sự kiện trọng đại trong đời sống người dân thời ấy.
Cross Hall (Lối hành lang): Giải mã bức chân dung bí ẩn
Có một bức chân dung gây tò mò cho các nhân việc phục vụ trong Bạch Ốc khi Chester A.Arthur trở thành Tổng thống thứ 21 (nhiệm kỳ 1881-1885) kế vị khi James Garfield (Tổng thống thứ 20) đột ngột qua đời vì bị cảm chỉ sau 4 tháng nhậm chức.
Đó là bức chân dung một người phụ nữ xinh đẹp được Tổng thống Chester A.Arthur đặt trang trọng trên một chiếc bàn ở Cross Hall. Dù nhiều nhân viên xì xầm, thắc mắc nhưng Tổng thống vẫn kín tiếng không tiết lộ. Đã thế, ông còn yêu cầu những người làm vườn tại Bạch Ốc ngày nào cũng phải có hoa tươi đặt trước tấm chân dung ấy.
Mãi sau này, người ta mới biết người phụ nữ bí ẩn đó là Ellen Nell Arthur, người vợ đã khuất của Tổng thống. Ông đã thành hôn với Ellen Nell Lewis Herndon ngày 25/10/1859. Tình yêu của hai người vô cùng mãnh liệt, nhưng họ chẳng được ở bên nhau lâu vì nội chiến, rồi những hoạt động chính trị chiếm gần như trọn thời gian của Arthur.
Tháng 1/1880, Ellen bị viêm phổi và qua đời. Vì bận việc nên ông đã không thể kịp về gặp mặt vợ lần cuối. Những năm tháng về sau, ông sống trong dằn vặt và chưa bao giờ nguôi thương tiếc bà, để rồi lựa chọn cuộc sống độc thân đến cuối đời.
East Room (Phòng phía Đông): Chứng kiến niềm vui, nỗi buồn
Khi Tổng thống John Adams (Tổng thống thứ 2, nhiệm kỳ 1789-1796) và vợ là Abigail Adams chuyển tới Nhà Tổng Thống (tên của Bạch Ốc khi ấy), tòa nhà đang xây sửa, mái bị dột và cầu thang chưa xây xong. Xung quanh tòa nhà chưa có hàng rào ngăn cách với bên ngoài. Vì thế phu nhân Abigail đã phải giặt giũ tại phòng lớn phía Đông tòa nhà thì chẳng có gì lạ.
Ngày nay, khó có thể tưởng tượng nổi East Room tuyệt đẹp này khi xưa từng là phòng giặt quần áo, thậm chí đệ nhất phu nhân Abigail còn phơi phóng quần áo ở hông căn phòng này. Vì thế mà chồng bà, Tổng thống John Adams từng rất phiền lòng khi phải làm việc ngay cạnh East Room.
Sau khi ông mãn nhiệm, Tổng thống Thomas Jefferson đã “tiếp quản” vào tháng 3/1801 đã ngăn East Room làm đôi, một nửa trưng dụng là phòng làm việc, nửa kia làm phòng ngủ cho sĩ quan phụ tá.
East Room trở thành căn phòng đa năng, “biến hóa” theo mục đích của mỗi đời Tổng thống cho tới khi bắt đầu được quy hoạch vào năm 1829 và sửa sang suốt nhiệm kỳ của Tổng thống Andrew Jackson (Tổng thống thứ 7, nhiệm kỳ 1829-1837). East Room là một căn phòng dùng cho nhiều mục đích. Không gian rộng lớn của nó đã từng được trưng dụng để tổ chức lễ cưới, lễ tang, họp báo, tiếp đón, chiêu đãi khách…
East Room là nơi chứng kiến nhiều niềm vui khi ngày 9/9/1893, Bạch Ốc hân hoan vui mừng chào đón Esther Cleveland, con tổng thống Grover Cleveland ra đời. Đệ nhất phu nhân đã sinh bé tại căn phòng này và bé Esther là đứa trẻ đầu tiên và duy nhất (tính đến thời điểm này) sinh ra tại Bạch Ốc.
Kể từ tháng 11/1800, Bạch Ốc trở thành tổ ấm cho gia đình tổng thống cư ngụ suốt nhiệm kỳ của họ, chứ không còn là nơi làm việc đơn thuần khi tổng thống John Adams và phu nhân Abigail trở thành cư dân đầu tiên chính thức sống và làm việc tại đây. Nhiều đám cưới của các con gái tổng thống như Nellie Grant, Alice Roosevelt và Lynda Johnson đã diễn ra tại East Room.
Tuy vậy, East Room cũng từng chứng kiến những sự kiện buồn thảm. Căn phòng này được chọn làm nơi quản thi hài của William Wallace “Willie” Lincoln, cậu con trai thứ ba của tổng thống Abraham Lincoln (Tổng thống thứ 16, nhiệm kỳ 1861-1865) và phu nhân Mary Todd Lincoln.
Không khí tang thương bao trùm Bạch Ốc vào lúc 5 giờ chiều ngày 20/2/1862, khi cậu bé trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 12, và sự ra đi của cậu đã gây ra cú sốc lớn cho gia đình Tổng thống. Phải mất ba tuần sau, Tổng thống Lincoln mới bình tâm trở lại công việc, trong khi bà Mary vì quá đau lòng mà gần như mất sự tỉnh táo.
Ba năm sau, tháng 4/1865, Tổng thống Lincoln bị ám sát và thi hài của ông cũng được đặt tại chính căn phòng này. Sau này, có thêm 6 Tổng thống nữa, trong đó có di hài Tổng thống John F.Kennedy cũng đặt tại đây.
Red Room (Phòng Đỏ): Nơi xóa bỏ tập tục lạc hậu
Ngày hội của các nghị sĩ độc thân: Đối với các nghị sĩ độc thân sống ở Washington D.C vào năm 1809, tối Thứ Tư không phải là một tối bình thường. Bạch Ốc có hẳn Wednesday Drawing Room (Phòng Giải trí ngày Thứ Tư) tiếp đón họ. Khoảng 200 nghị sĩ tới đây để thư giãn nghe nhạc, đọc sách, tranh luận và ăn tối do bà Dolley Madison, phu nhân của Tổng thống James Madison (TT thứ 4, NK 1809-1817) tổ chức.
Ngày nay, dù mang tên Red Room nhưng xưa kia đệ nhất phu nhân Dolley lại trang hoàng căn phòng toàn màu vàng bằng hoa hoa hướng dương, rèm vàng, khăn phủ bàn bằng lụa vàng và giấy dán tường cũng có hoa văn màu vàng. Các vị khách đến đây vào tối Thứ Tư gọi nó là “Phòng Thư giãn” bởi bà chủ đã đặt cả đàn piano lẫn guitar để các quý ông có thể trổ tài.
Sự nồng hậu và chu đáo của bà làm các nghị sĩ cảm thấy thoải mái, họ trò chuyện, tranh luận về mọi vấn đề mà không sợ bị đánh giá hay để ý. Điều đặc biệt là phu nhân mở rộng cửa Wednesday Drawing Room cho tất cả các thành viên Quốc hội, kể cả các thành viên đảng đối lập. Chỉ duy nhất tại đây, các đối thủ chính trị mới có dịp ngồi gần nhau và trò chuyện.
Thứ Tư đặc biệt như vậy được tổ chức trong suốt 5 năm và chỉ kết thúc vào ngày 24/8/1814, khi quân Anh tràn vào Washington đốt phá Bạch Ốc. Từ đó cho tới khi mãn nhiệm, Tổng thống Madison không có dịp được ở trong Ngôi nhà này nữa. Người kế vị ông James Monroe (Tổng thống thứ 5, nhiệm kỳ 1817-1825) cùng vợ là Elizabeth chỉ chuyển tới sống ở đây khi Bạch Ốc được xây dựng lại vào năm 1817.
Xóa bỏ “tập tục”phóng viên nữ không được vào họp báo: Một thời gian ngắn sau khi tổng thống Franklin Roosevelt (Tổng thống thứ 32, nhiệm kỳ 1933-1945) nhậm chức, đệ nhất phu nhân Eleanor đã tổ chức cuộc họp báo đầu tiên tại Red Room với hầu hết là phóng viên nữ.
Thời đó, phóng viên nữ không được phép tham dự những cuộc họp báo của tổng thống, đó là đặc quyền của phái mày râu. Phu nhân Eleanor đã xóa bỏ tục lệ này và từ đó Bạch Ốc mở rộng cửa cho phóng viên vào đưa tin không phân biệt nam hay nữ. Không những thế, bà còn thường xuyên tổ chức các cuộc thảo luận về chuyện bếp núc và chăm sóc gia đình với phóng viên nữ.
Diplomatic Room (Phòng Ngoại giao): Nơi chứng kiến các sự kiện trọng đại
Căn phòng này từng chứng kiến nhiều sự kiện mang tính lịch sử, là nơi mà tổng thống Franklin Roosevelt đọc những bài diễn văn nổi tiếng qua sóng phát thanh, trong đó có diễn văn tuyên bố Mỹ chính thức tham gia Thế chiến Thứ hai. Nó cũng là nơi chứng kiến mối bang giao mới giữa hai cựu thủ.
Vào sáng mùa hè oi bức năm 1939, lính cận vệ của Nhà Trắng trang trọng nghiêng mình mở cửa chiếc limousine mời 4 nhân vật bước vào cổng 1600 đại lộ Pennsylvania. Tổng thống Franklin Roosevelt và vua nước Anh là George vẫy chào đám đông khoảng 400.000 người đang reo hò đón chào họ. Đệ nhất phu nhân Eleanor và Hoàng hậu Elizabeth cũng vẫy tay đáp lại. Họ đi qua Vườn Hồng, tiến tới South Portico (Vòm phía Nam) của Nhà Trắng rồi tiến thẳng vào Diplomatic Room.
Căn phòng tuyệt mỹ này đã để lại ấn tượng rất tốt đẹp đối với Vua và Hoàng hậu nước Anh. Họ là lãnh đạo cao nhất đầu tiên của nước Anh đến thăm Nhà Trắng. Nhớ rằng trước đó, hai nước là thù địch sau vụ quân đội Anh tấn công Washington và đốt cháy Nhà Trắng vào năm 1812. Sự kiện nổi tiếng này gọi là “Trận đốt cháy Washington”.
Cái tên Bạch Ốc ra đời khi nào?
Tổng thống Theodore Roosevelt (TT thứ 26, NK 1901-1908) đã chính thức đặt tên cho tòa nhà lịch sử này là Bạch Ốc (White House) vào năm 1901. Trước đó, tòa nhà có tên là “Ngôi nhà của Tổng thống” (President’s House). Bạch Ốc không chỉ là nơi ở, làm việc của Tổng thống mà còn được coi là biểu tượng của nền dân chủ Mỹ, và nhiều Tổng thống vẫn thường gọi nó là “Ngôi nhà của Nhân dân” (The People’s House).
Tùy theo số thành viên của mỗi gia đình tổng thống đến ở mà diện tích sử dụng các phòng trong Bạch Ốc có thay đổi. Là cha của 6 đứa con, Tổng thống Theodore Roosevelt đã biến các phòng của sĩ quan, cận vệ… ở gần phòng ngủ của mình thành phòng cho các con. Ông đã ra lệnh xây một tòa nhà tạm thời làm nơi ở và làm việc cho các nhân viên. Ngày nay, tòa nhà còn có tên là West Wing (Cánh Tây).
West Wing được Quốc hội Mỹ phê duyệt 65.000 đô la để xây dựng vào năm 1902. Tổng thống Roosevelt đã tổ chức cuộc họp nội các đầu tiên tại Cabinet Room (Phòng Nội các) ở West Wing ngày 6/11/1902. Những đóng góp của Tổng thống Roosevelt đã được ghi nhận trong một căn phòng đặc biệt tại West Wing.
Ngày nay, căn phòng này mang tên Roosevelt Room để ghi nhớ công lao của 2 vị tổng thống cùng họ Roosevelt: Theodore Roosevelt – người xây dựng nên West Wing và Franklin Roosevelt – người đã mở rộng và hoàn thiện West Wing.
Khi gia đình Tổng thống Donald Trump dọn về Nhà Trắng ở vào năm 2017, đây cũng là sự kiện đánh dấu hơn 50 năm, Nhà Trắng chào đón cậu bé cư dân đầu tiên kể từ thời John F. Kennedy, Jr. (con trai Tổng thống thứ 35 của Mỹ – John F. Kennedy). Nghe có vẻ lạ lùng, nhưng trên thực tế kể từ năm 1963, những đứa trẻ ở Nhà Trắng suốt 50 năm qua đều là những cô bé.
Xuân Trường – ntdvn