Vào đầu ngày thứ Năm (07/01), Quốc hội đã chứng nhận phiếu bầu của Đại cử tri đoàn Hoa Kỳ cho ông Joe Biden trong một cuộc bầu cử bị bao trùm bởi một loạt các cáo buộc về những bất thường và gian lận bầu cử.
Trong một cuộc kiểm phiếu do Phó Tổng thống Mike Pence chủ trì, kết thúc vào sáng thứ Năm 7 tháng Giêng đồng ý ông Biden đã giành được 306 phiếu đại cử tri, còn Tổng thống Donald Trump thì giành được 232 phiếu. Phiên họp chung của Quốc hội chính thức kết thúc sau một chiều thứ Tư đầy biến động, khi một nhóm bạo loạn xông vào Điện Capitol giữa lúc các nhà lập pháp đang tranh luận xem có nên từ chối phiếu bầu của Arizona hay không.
Không rõ ai đã khởi xướng vụ đột nhập điện Capitol.
Ngay sau khi được chứng nhận, Tổng thống Trump đã đưa ra một tuyên bố hứa hẹn một quá trình chuyển giao quyền lực một cách có trật tự vào ngày 20/01.
“Mặc dù tôi hoàn toàn không đồng ý với kết quả của cuộc bầu cử, và sự thật ủng hộ tôi, nhưng vẫn sẽ có một cuộc chuyển giao [quyền lực] có trật tự vào ngày 20/01. Tôi đã luôn nói rằng chúng tôi sẽ tiếp tục cuộc chiến của mình để bảo đảm rằng chỉ những phiếu bầu hợp pháp mới được tính. Trong khi điều này đánh dấu sự kết thúc của nhiệm kỳ đầu tiên vĩ đại nhất trong lịch sử tổng thống, nhưng đó chỉ là sự khởi đầu của cuộc chiến của chúng tôi để ‘Làm cho Hoa Kỳ vĩ đại trở lại!’” ông Trump nói trong tuyên bố của mình.
Tình trạng bất ổn dân sự buộc lưỡng viện của Quốc hội phải tạm dừng các phiên họp của họ và khiến các nhà lập pháp phải tạm lánh tại chỗ, và phiên họp bị trì hoãn vài giờ. Các nhà lập pháp tiếp tục quy trình kiểm phiếu đại cử tri vào khoảng 8 giờ tối.
Các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa đã thành công trong việc đưa ra các phản đối đối với các phiếu bầu đại cử tri của hai tiểu bang Arizona và Pennsylvania, buộc lưỡng viện của Quốc hội phải rút lui về các phòng tương ứng của họ để tranh luận về lý do phản đối các phiếu bầu. Nhưng cuối cùng cả hai viện đều bỏ phiếu bác bỏ thách thức đối với kết quả bầu cử ở cả hai bang.
Đối với các phiếu bầu ở Arizona, Thượng viện đã bỏ phiếu áp đảo 93-6 chống lại việc phản đối các phiếu bầu, trong khi Hạ viện bỏ phiếu 303-121. Tương tự, đối với các phiếu bầu ở Pennsylvania, Thượng viện đã bỏ phiếu 92-7 chống lại việc phản đối, trong khi Hạ viện bỏ phiếu 282-138.
Cuộc tranh luận của Hạ viện về Pennsylvania không kết thúc mà không có kịch tính. Một số bình luận của Dân biểu Conor Lamb (Dân Chủ-Pennsylvania) tại cuộc họp đã bị một số đồng nghiệp của ông cho là khiêu khích và dẫn đến một trận đấu khẩu to tiếng với một nghị sỹ Đảng Cộng Hòa. Nhà lập pháp Đảng Cộng Hòa cuối cùng đã bị loại khỏi phòng họp vì từ chối để ông Lamb tiếp tục.
Ngày của những sự thách thức
Theo thống kê của The Epoch Times vào trước phiên họp, có gần 90 dân biểu và 13 thượng nghị sỹ của Đảng Cộng Hòa cho biết họ có ý định thách thức các phiếu bầu để bảo vệ tính liêm chính của các cuộc bầu cử trong tương lai. Hàng chục nhà lập pháp cũng đã lên tiếng phản đối việc thách thức các phiếu bầu đại cử tri, trong đó bao gồm các lãnh đạo hàng đầu của Đảng Cộng Hòa như các thượng nghị sỹ Mitch McConnell (Cộng Hòa-Kentucky) và Lindsey Graham (Cộng hòa-South Carolina).
Nhưng sau vụ đột nhập Điện Capitol khiến bốn người biểu tình thiệt mạng và hơn chục cảnh sát bị thương, một số nhà lập pháp đã thông báo rằng họ sẽ từ bỏ kế hoạch thách thức các phiếu đại cử tri, bao gồm cả bà Kelly Loeffler (Cộng Hòa-Georgia), thượng nghị sỹ chủ chốt dẫn đầu phản đối ở Georgia.
“Bây giờ lương tâm tôi không cho phép phản đối chứng nhận những đại cử tri này,” bà Loeffler nói trong một bài phát biểu ngắn tại Thượng viện trong cuộc tranh luận về các phiếu bầu ở Arizona sau khi Quốc hội tái triệu tập. “Bạo lực, tình trạng vô luật pháp và sự bao vây hội trường Quốc hội là đáng ghê tởm và là một cuộc tấn công trực tiếp vào điều mà phản đối của tôi muốn bảo vệ – sự tôn nghiêm của quy trình dân chủ Hoa Kỳ.”
Các nhà lập pháp khác đến từ cả hai đảng cũng nhân cơ hội này để lên án vụ bạo loạn vừa xảy ra. Các đảng viên Đảng Dân Chủ ở cả hai viện đã tận dụng cơ hội để đổ lỗi cho Tổng thống Trump về tình trạng bất ổn dân sự.
Trong phiên họp chung của Quốc hội, các thành viên Hạ viện đã đưa ra các phản đối của mình về các phiếu bầu đại cử tri ở Georgia, Michigan, Nevada và Wisconsin nhưng những thách thức của họ đã không thể được Phó Tổng thống Pence chấp thuận vì không có sự ủng hộ từ một thượng nghị sỹ, khiến việc phản đối chỉ mang tính tượng trưng.
Điều thường được coi là hình thức đã trở thành tâm điểm chú ý của Hoa Kỳ sau khi phiên kiểm phiếu trở nên đặc biệt có ý nghĩa quan trọng do các quan ngại về tính liêm chính của cuộc bầu cử năm 2020. Bảy tiểu bang đã gửi hai bộ chứng chỉ cho Hoa Thịnh Đốn – một cho ông Biden và một cho ông Trump – nhưng chỉ những chứng chỉ cho ông Biden được các quan chức tiểu bang chứng nhận, và vì các cơ quan lập pháp của tiểu bang không nhóm họp trong kỳ nghỉ lễ, do vậy không thể tranh luận về các phiếu bầu.
Tổng thống Trump và các đồng minh của ông đã thách thức kết quả bầu cử ngày 03/11 tại tòa án, cáo buộc rằng các phiếu bầu “bất hợp pháp” đã được bỏ và kiểm đếm ở một số tiểu bang do các quy định bầu cử nới lỏng được thay đổi vào phút chót hoặc do gian lận cử tri.
Mặc dù một loạt bằng chứng đã được công bố trong những tuần gần đây dưới dạng bản khai hữu thệ và lời chứng của chuyên gia, nhưng những tuyên bố này đã liên tiếp bị các quan chức bầu cử hàng đầu và các nhà lập pháp phủ nhận. Các nhà phê bình và đại diện các phương tiện truyền thông cũng đã mô tả những tuyên bố này là “vô căn cứ.”
Trong khi đó, một tỷ lệ lớn các vụ kiện do chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump và các đồng minh của ông đệ trình đã bị các thẩm phán bác bỏ vì lý do thủ tục, bao gồm cả vụ kiện lên Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ. Các thẩm phán trong một số trường hợp cũng cho biết họ không bị thuyết phục bởi những cáo buộc do đội ngũ của Tổng thống Trump đưa ra.
Bất chấp những thất bại, Tổng thống Trump và đội ngũ của ông vẫn kiên trì nỗ lực để chứng minh rằng cuộc bầu cử năm 2020 có những vấn đề nghiêm trọng có thể thay đổi kết quả bầu cử ở nhiều bang chiến địa. Trước phiên họp ngày 06/01, nhóm của ông đã tranh luận rằng Phó Tổng thống Pence có quyền từ chối các phiếu bầu cho ông Biden và gửi chúng trở lại cơ quan lập pháp tiểu bang để quyết định những phiếu bầu nào sẽ được gửi cho Quốc hội.
Ông Trump đã nhiều lần kêu gọi ông Pence hành động, nói rằng nếu phó tổng thống “giành phần thắng cho chúng ta, chúng ta sẽ giành được chức Tổng thống,” theo một tuyên bố hôm thứ Tư (06/01).
Vai trò của Phó Tổng thống Pence đã được tranh luận gay gắt trong những ngày gần đây, với nhiều nhà phê bình khẳng định rằng vai trò của ông chỉ đơn giản là mang tính nghi lễ, vì ông chỉ có thể kiểm đếm phiếu bầu, ngay cả khi ông có những lo ngại về tính hợp lệ của chúng.
Trong một lá thư gửi Quốc hội hôm thứ Tư, ông Pence cho biết ông tin rằng Hiến pháp “hạn chế” ông “tuyên bố quyền đơn phương” đưa ra các quyết định về việc từ chối hoặc chấp thuận phiếu bầu ngay cả khi ông lo ngại về tính liêm chính của cuộc bầu cử.
Thay vào đó, ông nói rằng khi tranh chấp về bầu cử phát sinh thì đó là trách nhiệm của “những người đại diện của nhân dân, những người xem xét bằng chứng và giải quyết tranh chấp thông qua quy trình dân chủ.”
“Việc trao cho Phó Tổng thống quyền đơn phương quyết định các cuộc tranh cử tổng thống sẽ hoàn toàn đi ngược lại khái niệm đó,” ông nói trong một bức thư gửi Quốc hội.
Đáp lại quyết định của ông Pence, Tổng thống Trump đã nói rằng phó tổng thống “không có đủ can đảm để làm những gì đáng lẽ phải làm để bảo vệ Đất nước và Hiến pháp của chúng ta.”
Janita Kan
Ngân Hà biên dịch – etviet
