Tập thể dục đã được sử dụng trong điều trị nhiều bệnh lý, bao gồm cả những bệnh về tim và phổi. Đánh giá mới nhất của chúng tôi cho thấy rằng đối với những người bị mắc bệnh động mạch ngoại biên, đi bộ làm giảm các triệu chứng đau chân, chuột rút và mệt mỏi.
Bệnh lý động mạch ngoại biên là một loại bệnh mạch máu phổ biến, ảnh hưởng đến 236 triệu người trên thế giới. Nó xảy ra khi các động mạch ở chân và bàn chân bị tắc nghẽn bởi các mảng xơ vữa (atherosclerosis).
Triệu chứng đặc trưng nhất là đau, chuột rút, tê, yếu hoặc ngứa ran xảy ra ở chân khi đi bộ – được gọi là đau cách hồi (intermittent claudication). Những vấn đề này ảnh hưởng đến khoảng 30% những người bị bệnh động mạch ngoại biên. Đau cách hồi phổ biến hơn ở những người lớn trên 50 tuổi, nam giới và những người hút thuốc.
Hiện nay, các phương pháp điều trị bệnh động mạch ngoại biên tập trung vào việc điều trị triệu chứng và ngăn chặn các động mạch bị tắc nghẽn nhiều hơn, từ đó giảm nguy cơ biến chứng tim mạch và đột quỵ. Thuốc cũng có thể được kê đơn để giảm cholesterol hoặc điều trị cao huyết áp, đều là các yếu tố nguy cơ cho bệnh động mạch ngoại biên.
Kiểm soát tình trạng đau cách hồi là đặc biệt quan trọng vì những người mắc bệnh này có nguy cơ cao mắc các bệnh tim mạch khác, chẳng hạn như bệnh tim và đột quỵ. Ngoài ra, cơn đau chân mà họ gặp phải cũng khiến họ không thể đi bộ xa. Điều này có thể dẫn đến mức độ thể chất thấp hơn và giảm chất lượng cuộc sống. Nó thậm chí có thể dẫn đến trầm cảm, vì mọi người không còn độc lập như họ mong muốn trong cuộc sống hàng ngày của họ.
Tuy nhiên, các chương trình luyện tập thể chất có thể cung cấp một cách tiếp cận điều trị khác cho những người mắc chứng đau cách hồi. Tập thể dục có thể giúp tăng đoạn đường mà bệnh nhân có thể đi bộ mà không bị đau đồng thời có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ. Chúng tôi cũng khám phá ra những điều cần thiết để một chương trình tập thể dục thành công
Đối với những người mắc chứng đau cách hồi, một chương trình tập thể dục có giám sát và đi bộ có khả năng cải thiện triệu chứng. Tập luyện nên được thực hiện ít nhất 3 lần/tuần trong tối thiểu 3 tháng. Bệnh nhân nên cố gắng đi bộ với tốc độ cao (có nghĩa là nó khiến họ bị đau chân nặng) trong 3 đến 5 phút trước khi nghỉ ngơi cho đến khi hết đau. Mô hình đi bộ nghỉ ngơi nên được lặp lại trong khoảng 30 đến 60 phút.
Cách tập thể dục này đã được chứng minh là cải thiện đáng kể các triệu chứng đau, như được chỉ ra bằng cách tăng khoảng cách mà một người có thể đi bộ mà không bị đau. Nó cũng làm tăng chất lượng cuộc sống và toàn bộ thể chất.
Đối với những người không thể tham gia chương trình đi bộ có giám sát, loại bài tập này vẫn có thể được thực hiện độc lập và cũng nên được thực hiện ít nhất 3 lần/tuần, mỗi lần từ 30 đến 60 phút. Chúng tôi khuyên mọi người nên bắt đầu đi bộ thường xuyên để tập thể dục theo tốc độ của riêng họ, tăng dần tốc độ và thời gian đi bộ của họ. Theo dõi quãng đường bạn đi bộ bằng ứng dụng hoặc đồng hồ thông minh có thể hữu ích. Nếu bạn không có những thứ đó, các điểm đánh dấu đường phố (chẳng hạn như cột đèn) có thể giúp bạn kiểm tra xem bạn có đang đi bộ xa hơn một chút mỗi ngày hay không và đảm bảo rằng bạn đang tiến bộ.
Đối với những người tập thể dục một cách độc lập, chúng tôi cũng khuyên họ nên lập kế hoạch tuyến đường của họ càng nhiều càng tốt để xác định những nơi họ có thể nghỉ ngơi an toàn giữa các cuộc đi bộ và cố gắng giữ nó vui vẻ nhất có thể, có thể bằng cách đi bộ với bạn bè.
Các hoạt động khác mà những người mắc chứng đau cách hồi có thể tham gia một cách an toàn bao gồm đi đến phòng tập thể dục, đạp xe, khiêu vũ hoặc chơi bowling. Có ít bằng chứng cho thấy các loại hoạt động này có lợi như thế nào, nhưng chúng có thể giúp cải thiện các triệu chứng và giữ mọi người gắn bó với những điều họ yêu thích.
Đánh giá của chúng tôi cũng cho thấy rằng tập thể dục kháng lực (chẳng hạn như nâng tạ) có thể giúp cải thiện sức mạnh cơ bắp ở những bệnh nhân mắc chứng đau cách hồi. Các bài tập sức bền có thể được sử dụng cùng với chương trình đi bộ và có thể được thực hiện 2 đến 3 lần mỗi tuần với mỗi buổi tập bao gồm các bài tập cho các cơ chính của phần trên và dưới.
Điều đáng lưu ý là những người bị mắc chứng đau cách hồi không nên lo lắng về việc đi bộ bị đau chân vì cơn đau này không tương đương với tác hại gây ra. Đau chân dẫn đến việc đi khập khiễng được cho là kết quả của việc lượng máu đến cơ tập không đủ. Theo thời gian, đi bộ trong khi bị đau nhức có thể kích thích sự phát triển của các mạch máu mới ở chân và cải thiện các triệu chứng.
Tuy nhiên, mọi người được khuyên không nên tập thể dục nếu họ cảm thấy không khỏe và nên tìm lời khuyên y tế nếu họ gặp bất kỳ triệu chứng liên quan nào khi tập thể dục – chẳng hạn như đau ngực, chóng mặt hoặc ốm.
Đánh giá của chúng tôi cho thấy tập thể dục có thể giúp kiểm soát cơn đau thắt lưng và có thể hạn chế sự tiến triển của bệnh xơ vữa động mạch trên toàn cơ thể. Tập thể dục thường xuyên có thể cải thiện chứng đau thắt lưng theo một số cách, bao gồm cải thiện cách hoạt động của mạch máu và giúp cơ chân sử dụng oxy hiệu quả hơn.
Bài tập này không chỉ có thể được thực hiện một mình hoặc là một phần của chương trình có giám sát, mà còn có thể có những lợi ích khác, bao gồm cải thiện sức khỏe tim mạch, tâm trạng và giấc ngủ.
Amy Elizabeth Harwood là thành viên nghiên cứu khoa học lâm sàng và tập thể dục tại Đại học Coventry ở Vương quốc Anh, Chris Seenan là giảng viên cao cấp về vật lý trị liệu tại Đại học Glasgow Caledonian ở Anh, và Garry Tew là phó giáo sư về tập thể dục và khoa học sức khỏe tại Đại học Northumbria , Newcastle. Bài báo này được xuất bản lần đầu trên The Conversation.
Amy Elizabeth Harwood , Chris Seenan & Garry Tew
Trúc Đoàn biên dịch – ETViet
