Nghiên cứu cho thấy rằng cholesterol cao không tương quan chặt chẽ với bệnh tim mạch, đặc biệt khi một nửa số ca nhồi máu cơ tim xảy ra ở những bệnh nhân có mức cholesterol bình thường.
Bác sĩ của tôi chưa cập nhật kiến thức mới khi kê toa thuốc chứa statin cho tôi.
Gần đây tôi gặp một bác sĩ gia đình mới. Gần đến ngày hẹn, bác sĩ yêu cầu xét nghiệm bộ mỡ để kiểm tra mức cholesterol của tôi. Sau khi có kết quả, y tá của vị bác sĩ này đã gọi điện để báo rằng ông ấy đã kê cho tôi một loại thuốc statin (thuốc giảm cholesterol) và ông ấy muốn tôi dùng ngay.
Không có bất kỳ thảo luận và xét nghiệm nào thêm khác.
Mức cholesterol của tôi khủng khiếp đến độ nào mà vị bác sĩ này phản ứng khẩn cấp như vậy? Dưới đây là kết quả của tôi khi so sánh với chuẩn bình thường để trong ngoặc đơn:
| Cholesterol toàn phần | 285 mg/dL (< 200 mg/dL) |
| Triglycerides | 69 mg/dL (< 150 mg/dL) |
| High-density lipoprotein (HDL) | 77 mg/dL (> 40 mg/dL) |
| Low-density lipoprotein (LDL) | 194 mg/dL (< 99 mg/dL) |
| Tỷ lệ cholesterol/HDL | 3.7 (3.5—5.0) |
Các chỉ số tăng cao là LDL, hay cholesterol “xấu” và cholesterol toàn phần. Y tá không nói một lời nào về nồng độ triglycerides bình thường của tôi hoặc tỷ lệ cholesterol/HDL.
Đầu tiên tôi hỏi xem còn những yếu tố nào khác chỉ ra nguy cơ mắc bệnh tim mạch hay không – và không nhận được phản hồi. Sau đó, tôi hỏi rằng có hợp lý không khi lại quan tâm đến bệnh tim mạch ở một bệnh nhân được chẩn đoán ung thư giai đoạn 4 khi tuổi ngoài 30. Rồi đầu dây bên kia bắt đầu lắp bắp.
Người y tá đã không đọc kết quả của tôi và không quan tâm đến việc kê toa thuốc cho một người có tiền sử bệnh, thay vào đó là làm theo y lệnh của bác sĩ với một vài con số nhỏ trả từ phòng xét nghiệm. (Tôi đã đưa kết quả cho bác sĩ điều trị ung thư, bác sĩ này đã không lo lắng khi thấy kết quả này và không khuyến khích dùng statin như thế.)
Nếu người bác sĩ của tôi hỏi về bệnh sử, tôi sẽ nói rằng cholesterol của tôi luôn ở mức cao từ trước tới nay. Một bác sĩ trước đây đã coi đó là bệnh di truyền (tăng cholesterol máu di truyền) và về mặt lâm sàng là không cần phải điều trị, khi không có dấu hiệu hoặc yếu tố nguy cơ nào khác của bệnh tim mạch.
Còn nhiều xét nghiệm khác đánh giá nguy cơ tim mạch ngoài xét nghiệm bộ mỡ
Đánh giá toàn diện về nguy cơ mắc bệnh tim mạch bao gồm đo nồng độ homocysteine, tính điểm vôi hóa mạch vành, CRP độ nhạy cao và các dấu hiệu đường huyết, đồng thời tính đến các yếu tố nguy cơ khác như huyết áp, cân nặng và tiền sử hút thuốc. Hơn nữa, khái niệm LDL “xấu” mang nhiều nghĩa – tôi sẽ giải thích thêm.
Thuốc giảm mỡ máu statin cũng có tác dụng phụ
Vấn đề chính là thuốc statin (giống như tất cả các loại thuốc khác) không phải lúc nào cơ thể chúng ta cũng đón nhận. Các tác dụng phụ của nó tích tụ theo thời gian. Đối với statin, điều này bao gồm đau và yếu cơ do cạn kiệt coenzyme Q10, cũng như giảm ham muốn tình dục, trầm cảm và kém minh mẫn do cạn kiệt quá nhiều cholesterol.
Ngày càng có nhiều nghiên cứu đặt câu hỏi cho các nhà khoa học về lợi ích của thuốc statin trong việc phòng ngừa ban đầu, hay việc kê đơn để ngăn ngừa bệnh tim mạch. Cuộc tranh luận đó nằm ngoài phạm vi của bài viết này. Điểm cốt yếu là câu hỏi rằng liệu mức cholesterol cao có là một yếu tố nguy cơ chính của bệnh tim mạch hay không.
Cholesterol cao không tương quan chặt chẽ với bệnh tim mạch
Tăng cholesterol và LDL là những yếu tố duy nhất khiến vị bác sĩ ấy đưa ra quyết định điều trị giảm cholesterol như một chiến lược phòng ngừa. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy rằng cholesterol cao không tương quan chặt chẽ với bệnh tim mạch, đặc biệt khi một nửa số ca nhồi máu cơ tim xảy ra ở những bệnh nhân có mức cholesterol bình thường.
Không thể khẳng định rằng LDL “xấu” tăng cao là một yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch
Những tiến bộ trong nghiên cứu về mỡ máu đưa đến sự phát triển của Hồ sơ Ion Cardio IQ Mobility để chỉnh hướng quan sát lâm sàng. Hồ sơ này chia cái gọi là LDL xấu thành các loại nhỏ dựa trên kích thước hạt. LDL nhỏ và nồng độ cao được coi là yếu tố gây xơ vữa mạch. Ngoài phần trăm nồng độ cao LDL, lượng hạt LDL cũng được báo cáo.
Tổng hợp lại, những con số này là một dự báo tốt hơn về nguy cơ mắc bệnh tim mạch so với LDL toàn phần.
Điều này có nghĩa là chúng ta không thể khẳng định rằng LDL “xấu” tăng cao như một yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch. Đối với một bệnh nhân có mức LDL cao trên xét nghiệm bộ mỡ truyền thống nhưng LDL có mật độ thấp và số hạt trong phạm vi bình thường trên hồ sơ Cardio IQ Ion Mobility thì nguy cơ mắc bệnh tim mạch (trừ các yếu tố nguy cơ tim mạch khác) thấp hơn chúng ta nghĩ.
Theo ý kiến nhã nhặn của tôi, về mặt y khoa, việc kê đơn thuốc statin cho một bệnh nhân có tăng LDL trên phiếu xét nghiệm bộ mỡ tiêu chuẩn nhưng nguy cơ mắc bệnh xơ vữa thấp như được ghi trên hồ sơ Cardio IQ Ion Mobility là một điều cẩu thả về mặt y khoa. Bác sĩ thường kê đơn statin, khi đã có các bằng chứng phía trên, là đang hành động không đồng bộ với nghiên cứu y tế hiện tại.
Một phần của bài đăng trên blog này được trích từ chuyên khảo của Brandon, “Cách đặt mua xét nghiệm máu của riêng bạn và lý do bạn nên làm vậy”, được bán trên Amazon. Brandon LaGreca là người sáng lập và là giám đốc của East Troy Acupunture, phòng khám đa khoa phục vụ phía đông nam Wisconsin, nơi ông chuyên về thực phẩm dinh dưỡng, sức khỏe di truyền và y học môi trường.
Do Brandon LaGreca thực hiện
Ngọc Anh biên dịch
Nguồn: ETViet
