LÊ VĂN QUY –
Đọc xong thấy nhân vật trong truyện đã nói hộ Ara những gì đang nghĩ trong đầu và cũng muốn nói ra điều này: Trận lụt đến chỉ trong vài tiếng đồng hồ đã cuốn theo tất cả kỷ niệm của trong 72 năm làm người! Hơn 40 quyển Album vợ tôi sắp xếp những hình ảnh kỷ niệm từ lúc bế ngửa trên tay và cả của chồng con từ bấy lâu nay. Bao nhiêu tài liệu sách vở gom góp lại từ những chuyến đi xa, những món đồ mình thích thú và chọn lựa.
“Cuộc đời chẳng qua chỉ để nhìn một cái, chơi một chút, dùng một lát… rồi trả lại hết cho thế gian này.”
Tất cả không có gì là của mình cả! Ngay cả thân xác nầy cũng không phải là của ta …Càng thấm thía hơn nữa trong những ngay vừa qua trong bịnh viện vì mình có thể sẽ không quay trở về nhà được nữa, lúc đó cảm thấy không biết có giữ được lời hứa với vợ là chỉ muốn lo cho vợ đi trước xong xuôi mới đến phiên mình .Ara (Thu, Jan 13.2022 at 11:10 PM) Năm qua, tôi gặp lại người quen đã về hưu từ mấy năm trước. Tay bắt mặt mừng giữa chợ vì thường đâu gặp lại những người đã về hưu, hơn nữa bà chị là người Việt nên tình nghĩa đậm đà hơn sự xã giao đơn thuần với đồng nghiệp thuộc những dân tộc khác. Chị đã về hưu năm bảy mươi tuổi; và đã ba năm rồi nay mới gặp lại chị vào hôm trước Giáng sinh.
Những lời thăm hỏi dù đột phát khởi, không phải nghĩ suy nhiều, thế mà lại là những gì lắng đọng, không dễ gì tiêu tan đi…
“Chị đã ráng hết sức mới chịu về hưu năm bảy mươi tuổi, nhưng chỉ hơn năm sau là chị phải vô Viện dưỡng lão rồi em, không còn trông nom cháu nổi nữa. Nấu ăn thì quên muối quên đường, hay thường cho muối hai lần, đến độ quên tắt bếp thì con chị không cho chị nấu nữa. Sinh hoạt hàng ngày cũng không còn có thể tự xoay xở, mà con gái chị thì vừa làm việc bận rộn, vừa phải chăm sóc hai đứa cháu ngoại của chị. Nó còn đâu thời giờ để quan tâm đến chị như trước nữa. Chị không có chọn lựa khác…”
“Nhưng chị sống ở Viện dưỡng lão có thoải mái không?”
“Không tệ. Một mình chị một phòng sạch sẽ, tiện nghi đơn giản nhưng đủ xài, các phương tiện giải trí cũng nhiều, thức ăn tương đối ngon miệng, phục vụ chu đáo, cảnh quan cũng khá…”
“Được như chị nói thì tiền già, tiền hưu của chị có đủ trang trải không?”
“Không đủ em ơi! Con cái vẫn phải phụ hợ. Chị không muốn vậy vì con cái trưởng thành rồi thì còn con dâu, con rể nữa! Chuyển đổi đến Viện dưỡng lão rẻ tiền hơn cho phù hợp thì sống không nổi, đổ bệnh tưởng chết…”
“Vậy chị tính sao?”
“Chị còn nhà riêng của chị. Hồi ông xã chị mất có nói, bà ráng giữ lấy căn nhà để bán đi khi bà phải vô Viện dưỡng lão vì tiền hưu, tiền già không đủ trang trải đâu! Nên chị mới bán căn nhà để đắp đổi tới đâu hay tới đó! Chị cũng mừng là được con cái thông cảm. Các con chị nói: Tài sản của mẹ thì mẹ sử dụng, không cần lo cho tụi con. Nên số tiền bán nhà chị đã định chia cho con cháu, nhưng hoàn cảnh bây giờ chị phải giữ lấy để độ thân…”
“Thôi vậy cũng ổn cho chị về tài chánh. Mấy năm nay chị mạnh khoẻ chứ hả?”
“Trời độ, chị không bệnh vặt, chỉ lú lẫn đi nhiều. Lú lẫn thì đã có người lo cho mình từ chuyện ăn tới đi ngủ, chỉ buồn lúc tỉnh táo thôi em…”
“ Ai thì cũng vậy ở xứ này. Chị hơi đâu buồn cho tổn hại sức khoẻ. Sống ngày nào vui ngày nấy đi. Chị thích ăn gì cứ ăn, thích đi chơi đâu cứ đi… Hơi đâu mà buồn.”
“Nói vậy chứ thực hiện được mới khó! Đã bao nhiêu năm sống trong nhà mình, không thiếu thứ gì, dù không có gì giá trị nhưng mỗi thứ đều có kỷ niệm của đời mình. Mọi ngăn kéo đều đầy ắp đồ dùng còn chưa xài tới, quần áo bốn mùa không nhớ hết. Chị lại hay mua rồi cất giấu nhiều thứ linh tinh..Bởi hồi còn trẻ nhỏ ham thích nhưng không có tiền mua. Như cái kẹp tóc đẹp, cái nơ màu hồng, mấy hòn đá cuội vớ vẩn… Đặc biệt là sách của ông xã chị, cả một phòng chứa sách.
Phần chị còn nguyên bộ dao, bộ nồi chưa xài mà vợ chồng chị tha từ bên Đức về Mỹ vì chị mê đồ nhà bếp của Đức. Chỉ tiếc là để dành mà không còn nấu được một bữa ăn cho ông xã chị để trả ơn ổng bưng bê cực khổ khi chuyển máy bay bên Anh, phải nhận hành lý lại… Hôm bán nhà, chị bệnh luôn: Nhìn nồi niêu xoong chảo, tôm khô mắm muối, đủ loại gia vị xài dở dang mà thương ông xã chị đã phải đi làm miết tới khi chết, mà chị cũng đi làm miết, không có thời giờ nấu cho ổng ăn. Bây giờ bỏ hết!.. Rồi tới hình ảnh gia đình trên tường, trên tủ lạnh cũng bỏ luôn. Chị phát rầu mà sinh bệnh…”
“Hoàn cảnh em chưa nghĩ đến những điều chị vừa kể. Nhưng em thấy đến sinh mạng mình rồi cũng phải giã từ, nên đã từ lâu em chỉ nhận quà tặng là những gì ăn được, uống được, để không phải cất giữ cho vấn vương. Con em mua cho em áo lạnh, đôi giày… em đều nói đem trả. Mua cho em chai rượu vang ngon, miếng cheese ngon thì em cảm ơn…Chị đừng nặng lòng quá với kỷ vật nữa. Chúng ta đến tay trắng, rồi khi về cũng tay không! Chị hiểu ý em chứ?”
“Đàn ông mau quên chứ đàn bà đâu dễ đâu em. Viện dưỡng lão chỉ có một gian phòng, một cái tủ, một cái bàn, một giường ngủ, một ghế sô pha, một tủ lạnh, một tivi… Không có chỗ để lưu giữ kỷ vật..mà tiền già, tiền hưu mình đã không đủ trả hằng tháng rồi! Thật ra chị cũng cảm nhận được tất cả là dư thừa, nồi niêu sẽ không dùng đến nữa, kỷ vật cũng không giữ được hoài vì căn nguyên hoàn cảnh này thì chúng không còn thuộc về mình. Đời người cuối cùng chị mới hiểu chẳng qua là nhìn một cái, chơi một chút, xài một lát rồi thôi! Tất cả thuộc về thế giới này, mọi sinh mệnh lướt qua một lần cho biết, rồi thôi. Ngai vàng không chôn theo hoàng đế dù ông ấy đã phải chinh chiến, sống chết bao lần mới có được.Tỷ phú muốn cho hết gia tài trước khi chết vì hiểu ra, tiền của trên thế gian rồi cũng không phải của mình… Ai cũng chẳng qua là nhìn một cái, chơi một chút, dùng một lát, sinh ra thì chưa có mà chết rồi thì chẳng gì mang đi theo được nữa. Chị hiểu được rằng tích đức làm việc thiện lưu lại phúc đức cho con cháu là điều quan trọng nhất. Thế mà hầu hết đời người lại chỉ chăm chú, gắng sức tích lũy của cải…”
“Thì ra mấy năm nay không phải thức dậy theo cái đồng hồ báo thức, chị đọc sách nhiều ha. Lú lẫn khi tuổi già kể ra như thế là điều tốt đó chị: già rồi mà nhớ nhiều quá chỉ khổ vận vào cho mình.”
“Hiểu biết là một chuyện, nhưng từ cây kim sợi chỉ mà trước đây cũng phải nai lưng đi làm mới có tiền mua. Rồi bây giờ bỗng nhiên bỏ đi hết, không dễ như vậy đâu em! Bao nhiêu đồ đạc của chị hôm bán nhà, chị thật lòng muốn đem hiến tặng, nhưng vẫn lại không nỡ. Phải tính sao đã trở thành vấn đề khó khăn, con cháu lại chẳng dùng được bao nhiêu. Chị tưởng tượng, lúc con cháu mình tiếp nhận những bảo bối mà mình đã cực khổ tích lũy thì sao:Quần áo chăn nệm toàn bộ đều vứt đi, hơn chục cuốn album quý báu bị đốt bỏ, sách bị coi như đồ thừa đem bán rẻ hay cho đi, đồ cất giữ không còn tạo hứng thú nữa sẽ bị dọn sạch,đồ gỗ qúy trong nhà không dùng đến cũng sẽ phải bán rẻ cho ai cần…Giống như phần cuối Hồng Lâu Mộng năm xưa chị đã đọc mà thấm thiá…Chỉ còn lại trắng xóa một mảnh, thật sạch sẽ!
Hôm chị đứng nhìn đống quần áo như núi, chỉ lấy vài bộ thích mặc. Đồ dùng nhà bếp chị chỉ sờ qua nồi niêu chén bát lần cuối. Sách thì chọn lấy vài cuốn chưa đọc..Ấm trà của ông xã chị nhiều lắm, nhưng chị lấy một cái thôi để uống trà để nhớ tới ông ấy, chứ chị đâu uống trà thường. Chị mang theo giấy tờ cần thiết là đủ rồi! Chị từ biệt mấy người hàng xóm. Nhìn lại ngôi nhà mà vợ chồng chị đã đổ mồ hôi sôi nước mắt để có được, nhưng nó không thuộc về mình nữa, nên trả lại cuộc đời. Không tiếc nữa đâu em, thậm chí cảm ơn cuộc đời đã cho mượn ngôi nhà một thời trú thân đi làm, nuôi con…
Cuối cùng chị cũng hiểu được người ta chỉ có thể ngủ một giường, ở một gian phòng, dù nhiều hơn thế nữa cũng chỉ để nhìn chơi…Thì ra sống ở trên đời không cần quá nhiều, đừng quá coi trọng của cải. Tất cả đều cũng phải trả lại cho cuộc đời này! Bây giờ chị đọc nhiều sách, rồi khi có thể được đón về nhà chúng nó thì chơi với con cháu, trước lúc mình phải đi xa…
Như lần này về nhà con chơi, chị vẫn đi chợ một mình được nè!.. Nhưng chị về chơi trước lễ cuối năm để gia đình nó có thể đi chơi xa đúng vào dịp lễ, không bị kẹt bà ngoại đi theo; vì theo thì không nổi mà ở nhà thì lại cản trở tụi nó cũng phải lại chơi với bà ngoại. Chị thấy vui khi nhớ lại hồi còn trẻ, vợ chồng chị đi làm miết, chỉ mong nghỉ lễ để đưa mấy đứa con nhỏ đi chơi xa. Chị không muốn mình là vật cản trở mấy đứa cháu ngoại: bà ngoại mà không được đi tắm biển trong mùa đông được. Con cái chị còn trẻ thì vợ chồng chúng cũng đáng được thụ hưởng chút riêng tư hơn là cứ phải chăm sóc cho cha mẹ già…”
“Được như chị thì hay quá! Chị nuôi con lúc nhỏ, đến khi con lớn khôn thì chị lại rất thông cảm cho con mà còn qúy tuổi nhỏ của cháu…Chúc chị mùa lễ này thật bình an trong tâm tưởng. Em rất vui được gặp lại chị. Cảm ơn chị đã tặng quà cho em trong mùa lễ bằng cách chị chia sẻ những tâm tư tình cảm lúc chị đã về hưu. Em sẽ nhớ lời chị hôm nay: Cuộc đời chẳng qua chỉ để nhìn thưởng thức một cái, chơi một chút, dùng một lát… rồi cuối cùng trả lại hết cho thế gian này.
Em chào chị. Chúc chị mùa lễ bình an và mong gặp lại chị…”
***
Dáng chị tôi liu xiu khuất dần vào bãi đậu xe. Gió cuối năm liu xiu, chứ chị còn bước đi vững lắm sau khi đi qua cuộc đời mà chị đã cho rằng chỉ để nhìn một cái, chơi một chút, dùng một lát… rồi trả lại thế gian này.
LÊ VĂN QUY
[ Nguồn:Frank Do’ via banbexagan <banbexagan@googlegroups.com; ]
