Tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump và ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden sẽ có cuộc đối đầu trực diện vào thứ Ba (29/9) theo giờ địa phương tại Mỹ. Cuộc tranh luận giữa 2 ứng viên tổng thống sẽ được truyền hình trực tiếp. Đây là một phần của truyền thống bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ trong suốt 60 năm qua.
Sau đây là một số khoảnh khắc đáng nhớ nhất của lịch sử chính trị Hoa Kỳ hiện đại:
– Năm 1960: Cuộc tranh luận đầu tiên trên truyền hình giữa 2 ứng cử viên tổng thống là John F. Kennedy của đảng Dân chủ và Phó Tổng thống Richard Nixon thuộc đảng Cộng hòa. Tại thời điểm đó, ông Richard Nixon vừa mới xuất viện và diện mạo vẫn còn rất phờ phạc với râu còn chưa cạo sạch nhưng ông đã từ chối trang điểm. Giới phân tích nói rằng, 70 triệu người xem truyền hình lúc bấy giờ chỉ tập trung vào những gì họ nhìn thấy trên TV thay vì những gì họ nghe được. John F. Kennedy đã thắng cử.
– Năm 1976: Mười sáu năm sau cuộc tranh luận trên truyền hình đầu tiên, thành viên đảng Dân chủ Jimmy Carter đối đầu trực diện với Tổng thống đương nhiệm thuộc đảng Cộng hòa, ông Gerald Ford. Trong những bình luận được coi là một sai lầm lớn của mình, ông Ford nói: “Không có sự thống trị của Liên Xô đối với Đông Âu, và sẽ không bao giờ tồn tại trong chính quyền Ford”. Ông Carter đã thắng cử.
– Năm 1980: Ông Carter xuất hiện trong cuộc tranh luận thứ hai với ông Ronald Reagan của đảng Cộng hòa. Ông Carter đã không tham gia cuộc tranh luận đầu tiên vì có cả ứng cử viên của đảng thứ 3 là ông John Anderson. Tổng thống đương nhiệm lúc bấy giờ là ông Carter cáo buộc ông Reagan có kế hoạch cắt giảm tài trợ chăm sóc sức khỏe Medicare dành cho người cao tuổi. Ông Reagan phản kháng rằng, ông Carter đã xuyên tạc lời của mình trong một số vấn đề, ông nói: “Bạn lại tiếp tục nữa đi”, rồi cười khúc khích, khiến khán giả cũng bật cười theo. Ông Reagan thắng cử.
– Năm 1984: Ông Reagan, 73 tuổi, thành công trong việc xoa dịu vấn đề tuổi tác của mình khi tranh luận với thành viên đảng Dân chủ Walter Mondale, 56 tuổi. Ông Reagan nói một cách châm biếm: “Tôi muốn các bạn biết rằng tôi cũng sẽ không coi tuổi tác thành vấn đề trong chiến dịch này. Tôi sẽ không khai thác, vì mục đích chính trị, tuổi trẻ và sự thiếu kinh nghiệm của đối thủ”. Ông Reagan tái đắc cử.
– Năm 1988: Cuộc tranh luận giữa Phó Tổng thống thuộc đảng Cộng hòa George H.W. Bush với ông Michael Dukakis của đảng Dân chủ được mở đầu bằng câu hỏi dành cho ông Michael Dukakis rằng, liệu ông có ủng hộ án tử hình cho kẻ đã hãm hiếp và sát hại vợ ông hay không. Câu hỏi này là cơ hội mà ứng cử viên tổng thống, vốn được các nhà phê bình mệnh danh là “người băng”, thể hiện cảm xúc của mình. Phản ứng mạnh mẽ của ông Dukakis đã phản tác dụng. Ông Bush đã thắng cử.
– Năm 1992: Ba ứng cử viên là ông Bush, ông Bill Clinton, cùng ông Ross Perot – đứng chung sân khấu để tranh luận. Ông Bill Clinton thắng cử.
– Năm 1996: Trong một cuộc tranh luận với ông Bill Clinton, ông Bob Dole của đảng Cộng hòa được một sinh viên hỏi rằng, liệu ở tuổi 73, ông có quá già để hiểu nhu cầu của giới trẻ hay không. Ông trả lời rằng, ở tuổi của tôi, trí thông minh và kinh nghiệm chính là sự thông thái và tôi có lợi thế đó. Ông Clinton thì nói: “Tôi chỉ có thể nói với bạn rằng tôi không nghĩ Thượng nghị sĩ Dole quá già để làm tổng thống. [Nhưng] tôi không cho rằng đó là thời đại cho những ý tưởng của ông ấy”. Ông Clinton tái đắc cử.
– Năm 2000: Trong cuộc tranh luận đầu tiên với George W. Bush thuộc đảng Cộng hòa, Phó Tổng thống thuộc đảng Dân chủ Al Gore bị đánh giá tiêu cực vì đã thở dài trong khi ông Bush phát biểu. “Tất cả chúng ta đều phạm sai lầm. Tôi biết là bản thân tôi cũng đã hiểu sai một hoặc hai âm tiết”, ông Bush nói trong cuộc tranh luận thứ hai của họ và cố ý phát âm sai từ “âm tiết”. Ông Bush thắng cử.
– Năm 2004: Trong cuộc tranh luận cuối cùng, 2 ứng viên tổng thống là ông Bush và thành viên đảng Dân chủ John Kerry đã thể hiện cho cử tri thấy 2 phong cách hoàn toàn trái ngược. Ông Bush có những lập luận đơn giản, còn ông Kerry đưa ra nhiều dữ kiện để chứng minh cho các lập luận của bản thân. Ông Bush tái đắc cử.
– Năm 2008: Sarah Palin là người đồng hành của ông John McCain, còn ông Joe Biden là người đồng hành của ông Barack Obama thuộc đảng Dân chủ. Ông Biden và bà Palin đều cam kết sẽ làm cho chính sách kinh tế của Hoa Kỳ trở nên thân thiện hơn đối với người lao động trung lưu, nhưng ông Biden đã nhắc đến bình luận của ông McCain về nền kinh tế trong khi cuộc khủng hoảng tài chính nổ ra. Cặp đôi Obama – Biden thắng cử.
– Năm 2012: Obama phạm sai lầm trong cuộc tranh luận đầu tiên với ông Mitt Romney của đảng Cộng hòa, khiến những người ủng hộ ông ngạc nhiên và lo lắng. Nhưng trong cuộc tranh luận thứ 2, ông Romney đã phạm sai lầm khi trả lời câu hỏi về việc trả lương với vấn đề bình đẳng giới tính. Ông Romney nói ông đã nhận được “những sấp tài liệu đầy các ứng viên nữ”, khi xem xét những ai đủ phẩm chất tham gia vào chính quyền của ông trong thời gian ông còn làm thống đốc bang Massachusetts. Tuyên bố trên đã làm dấy lên một cuộc tranh luận dữ dội trên mạng và trên truyền thông Mỹ trong ngày hôm sau, về việc nhận xét của ông Romney có phải là quan điểm phân biệt đối xử với phụ nữ ở nơi làm việc hay không. Ông Obama tái đắc cử.
– Năm 2016: Cuộc tranh luận đầu tiên giữa Donald Trump và thành viên đảng Dân chủ Hillary Clinton đã thu hút 84 triệu người xem truyền hình Hoa Kỳ, Đây là số lượng khán giả kỷ lục cho một cuộc tranh luận và là con số hiếm có trong thời đại phát trực tuyến kỹ thuật số.
Nguyễn Minh – ntdvn
