(NV) – Ông Robert O’Brien, cố vấn An Ninh Quốc Gia Mỹ, đến thăm Việt Nam tuần này, theo một viên chức chính phủ Mỹ và một viên chức Việt Nam không nêu danh tính, tiết lộ với Reuters hôm Thứ Ba, 17 Tháng Mười Một.
Nguồn tin thuật lời viên chức Mỹ nói ông O’Brien sẽ đến Việt Nam từ Thứ Sáu đến Chủ Nhật, 20 đến 22 Tháng Mười Một, để “thảo luận với các viên chức cấp cao” của Việt Nam. Reuters cho biết Tòa Bạch Ốc không đáp ứng ngay lời đề nghị xác nhận của báo chí.
Chuyến đi của ông O’Brien sắp diễn ra tiếp nối theo chuyến thăm Việt Nam bất ngờ của Ngoại Trưởng Mike Pompeo hai ngày cuối Tháng Mười, mà vài ngày trước đó, CSVN đã trả tự do cho ông Michael Phương Minh Nguyễn, một Việt kiều Mỹ bị kết án tù 12 năm với cáo buộc “Âm mưu lật đổ” chế độ độc tài đảng trị tại Việt Nam. Việc thả ông Michael Phương Minh Nguyễn được hiểu như “làm quà” tặng cho Mỹ.
Hồi Tháng Bảy, Mỹ và CSVN kỷ niệm 25 năm thiết lập bang giao giữa hai kẻ cựu thù. Mối quan hệ nhiều mặt, đặc biệt là thương mại và hợp tác an ninh, ngày càng phát triển nhanh chóng dù Washington vẫn hằng năm đả kích Hà Nội nhân quyền tồi tệ.
Trong cuộc họp thượng đỉnh ASEAN-Mỹ ngày 14 Tháng Mười Một mới đây, ông Robert O’Brien thay mặt Tổng Thống Donald Trump tham dự và phát biểu trực tuyến. Trong đó, ông tuyên bố: “Hoa Kỳ có sự hậu thuẫn của ASEAN cũng như sau lưng quý vị có sự hậu thuẫn của chúng tôi.” Ông cho hay dịp này là ông sắp đi thăm Việt Nam một ngày rất gần.
Trước ngày Ngoại Trưởng Pompeo đến Hà Nội hôm 29 Tháng Mười, Việt Nam và Mỹ ký một số văn bản kinh tế trị giá nhiều tỷ đô la, đặc biệt về năng lượng và khí đốt. Mậu dịch hai chiều giữa hai nước từ $500 triệu năm 1995 nay đã lên đến hơn $81 tỷ.
Bộ Ngoại Giao Mỹ công bố bản thông cáo báo chí về chuyến đi của ông Pompeo nói rằng: “Cả Mỹ và Việt Nam đều chia sẻ viễn kiến về vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và mở rộng.” Đồng thời, Hoa Kỳ “tôn trọng chủ quyền cũng như lợi ích của Việt Nam và nỗ lực duy trì hòa bình và bảo vệ tự do hải hành trên biển tuân theo luật lệ quốc tế.”
Bản thông cáo của Bộ Ngoại Giao Mỹ lập lại lời tuyên bố của Ngoại Trưởng Pompeo hồi Tháng Bảy bác bỏ chủ quyền vô lý của Trung Quốc theo hình “lưỡi bò” trên Biển Đông và nhấn mạnh rằng Mỹ chuẩn bị những hành động quyết liệt chống lại các trò bắt nạt của Bắc Kinh trên Biển Đông.
Tiếp theo lời tuyên bố của Ngoại Trưởng Pompeo là một loạt các cuộc tập trận của các mẫu hạm nguyên tử, các chuyến bay của các oanh tạc cơ chiến lược cũng như các chuyến tự do hải hành bên trong phạm vi 12 hải lý của các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, bất chấp phản ứng tức giận gay gắt của Bắc Kinh.
Cố Vấn An Ninh Quốc Gia Robert O’Brien đến Hà Nội lần này tiếp nối theo chuyến đi của Ngoại Trưởng Pompeo cho người ta cảm tưởng ông mang theo những thông điệp về an ninh quốc phòng, trong đó có liên quan đến Biển Đông mà hai bên đều quan tâm.
Một số nhà phân tích thời sự tin rằng dù có thể sắp có sự thay đổi chính quyền ở Mỹ, chính sách của Hoa Kỳ đối với Việt Nam cũng như về Biển Đông sẽ không thay đổi. Có chăng chỉ là cách tiếp cận và hành xử bề ngoài hơi khác nhau. Mỹ mong muốn Hà Nội tích cực hơn nữa trong chiến lược “Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và rộng mở” với Mỹ, Nhật, Úc, Ấn Độ. Nhưng Hà Nội khi nhìn ngược về phương Bắc thì luôn luôn thấy cái bóng của anh khổng lồ nên đẻ ra cái bản “Sách trắng quốc phòng 3 không” rồi cuối năm ngoái thêm một chút nữa thành “4 không” dù cũng mập mờ.
Tới nay, người ta vẫn chưa thấy Hà Nội lên tiếng chúc mừng Tổng Thống Đắc Cử Joe Biden, như báo chí nước Mỹ dựa vào kết quả kiểm phiếu các địa phương, trong khi Bắc Kinh cuối tuần qua đã mở đường. (TN)
